H Δύση ετοιμάζεται να τσακίσει τον Πούτιν

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει κυρώσεις κατά της χώρας καθώς και εκκλήσεις για αποκοπή της από το... κύριο παγκόσμιο σύστημα πληρωμών. 

Η απόρριψη της Ρωσίας από το δίκτυο SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) θα μπορούσε να ακρωτηριάσει την ικανότητα της Ρωσίας να συναλλάσσεται με το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου και να επιφέρει βαρύ πλήγμα στην οικονομία της. 

 Ωστόσο, την Πέμπτη, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση επέλεξαν να μην αποκόψουν τη Ρωσία από το SWIFT, αφήνοντας παράλληλα ανοιχτή την πόρτα για να επανεξετάσουν το ενδεχόμενο. 

Ο μεγαλύτερος φόβος του Πούτιν: Τι είναι το σύστημα SWIFT; 

Το SWIFT είναι ένα δίκτυο που χρησιμοποιείται από τις τράπεζες για την αποστολή ασφαλών μηνυμάτων σχετικά με τις μεταφορές χρημάτων και άλλες συναλλαγές. Περισσότερα από 11.000 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε σχεδόν 200 χώρες χρησιμοποιούν το SWIFT, καθιστώντας το τη ραχοκοκαλιά του διεθνούς συστήματος χρηματοοικονομικών μεταφορών. 

 Η SWIFT είναι μια συνεταιριστική εταιρεία βάσει του βελγικού δικαίου. Στον ιστότοπό της, αναφέρει ότι «κατέχεται και ελέγχεται από τους μετόχους της (χρηματοπιστωτικά ιδρύματα) που αντιπροσωπεύουν περίπου 3.500 εταιρείες από όλο τον κόσμο». Το σύστημα εποπτεύεται από τις κεντρικές τράπεζες της G10, καθώς και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με κύριο επόπτη την Εθνική Τράπεζα του Βελγίου. 

Ποια είναι η σχέση μεταξύ SWIFT και Ρωσίας; 

 Σύμφωνα με τη Ρωσική Εθνική Ένωση SWIFT, η Ρωσία έχει τους δεύτερους περισσότερους χρήστες μετά τις ΗΠΑ, με περίπου 300 ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ανήκουν στο σύστημα. Περισσότερα από τα μισά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ρωσίας είναι μέλη της SWIFT. Η Alicia García Herrero, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ασία-Ειρηνικό στο Natixis στο Χονγκ Κονγκ, είπε ότι η απαγόρευση της Ρωσίας από το SWIFT θα ήταν σοβαρό πλήγμα για τη χώρα. 

«Είναι μεγάλη υπόθεση αφού δεν μπορούν να γίνουν πληρωμές χρέους ή εμπορικής χρηματοδότησης. Είναι μεγαλύτερο από το να σταματήσουμε τις εισαγωγές φυσικού αερίου της ΕΕ από τη Ρωσία», είπε ο García Herrero στο Al Jazeera. 

 Πρακτικά, η κατάργηση από το SWIFT θα σήμαινε ότι οι ρωσικές τράπεζες δεν θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν για να πραγματοποιήσουν ή να λάβουν πληρωμές με ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Τα δυτικά κράτη απείλησαν να αποκλείσουν τη Ρωσία από το SWIFT το 2014 μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Αλλά ο αποκλεισμός μιας τόσο μεγάλης οικονομίας –η Ρωσία είναι σημαντικός εξαγωγέας πετρελαίου και φυσικού αερίου– θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες και για άλλες χώρες.