Σας ευχαριστώ αγαπητοί φίλοι,
Επιτρέψτε μου να αρχίσω ευχαριστώντας τον Andrej Plenković, που είναι ο οικοδεσπότης ενός φανταστικού Συνεδρίου, εδώ στο Ζάγκρεμπ. Joseph Daul, σε ευχαριστώ για όλα όσα έκανες, για εμάς, για το κόμμα μας. Κι ένα ξεχωριστό ευχαριστώ σε έναν πολύ καλό φίλο, τον Manfred Weber. Manfred διηύθυνες μία εξαιρετική εκστρατεία, βοήθησες να πειστούν 200 εκατομμύρια Ευρωπαίοι να συμμετάσχουν στις Ευρωεκλογές και πάνω από όλα πολύ χειρίστηκες μία πολύ ευαίσθητη κατάσταση με αξιοπρέπεια, πάντοτε έχοντας κατά νου τα συμφέροντα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Σε ευχαριστώ για όσα έκανες και νομίζω μιλώ εξ ονόματος όλων όταν λέω πως αυτό που συνέβη φέτος δεν γίνεται να επαναληφθεί στον επόμενο εκλογικό κύκλο. Οι κανόνες είναι κανόνες και πρέπει να γίνονται σεβαστοί από όλους.
Κυρίες και κύριοι, την τελευταία φορά που βρέθηκα ενώπιόν σας ήμουν ηγέτης της αντιπολίτευσης. Αυτή τη φορά έχω το προνόμιο να σας μιλώ ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας. Πράγματι, το περασμένο καλοκαίρι άνεμος αλλαγής έπνευσε στην Ελλάδα. Στις 7 Ιουλίου οι Έλληνες πολίτες έβαλαν τέλος στον λαϊκισμό. Έδωσαν στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας πολύ καθαρή εντολή να σχηματίσει ισχυρή κυβέρνηση πλειοψηφίας και να βάλει τη χώρα σε μία νέα πορεία. Έπειτα από χρόνια ύφεσης και δύσκολων ημερών οι Έλληνες ατενίζουν και πάλι το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία.
Οι Έλληνες αξίζουν ορθολογικές πολιτικές για ένα καλύτερο μέλλον. Είμαστε στη διαδικασία του να κυβερνάμε από το πολιτικό κέντρο, γιατί γνωρίζουμε πως από εκεί προέρχονται οι πολιτικές που φέρνουν ανάπτυξη και πρόοδο δίχως να θέτουν σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή. Οι Έλληνες υποστήριξαν το πρόγραμμά μας και μας εμπιστεύτηκαν. Ήδη κατά τους πρώτους μήνες έχουμε υλοποιήσει τις υποσχέσεις μας και πρόθεσή μας είναι να διατηρήσουμε το ρυθμό του μεταρρυθμιστικού μας έργου. Δεν έχουμε χρόνο να χάσουμε διότι πρέπει να καλύψουμε τον χαμένο χρόνο της 10ετούς κρίσης.
Το μήνυμα που θέλω να στείλω σήμερα είναι ξεκάθαρο. Η Ελλάδα δεν είναι πια το «προβληματικό μέλος» της Ευρώπης. Είναι μία χώρα με αυτοπεποίθηση, με μία σταθερή κεντροδεξιά κυβέρνηση από το ΕΛΚ, έτοιμη να αγκαλιάσει τις ευκαιρίες του μέλλοντος. Νικήσαμε τους λαϊκιστές τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς. Μάλιστα εξαλείψαμε τη μάστιγα της εξτρεμιστικής δεξιάς, δεν βρίσκεται πλέον στη Βουλή. Εάν αυτό μπορεί να γίνει στην Ελλάδα, μπορεί επίσης να γίνει στις χώρες σας.
Κυρίες και κύριοι,
Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις καθώς αρχίζουν τις θητείες τους. Θα ήθελα να αναφερθώ σύντομα σε δύο. Τη μετανάστευση και την προστασία των εξωτερικών συνόρων, και την κλιματική αλλαγή.
Στο πρώτο ζήτημα επιτρέψτε μου να είμαι απολύτως ευθύς. Η Ευρώπη δεν μπορεί να υποκρίνεται άλλο πως αυτό το μεταναστευτικό επηρεάζει μόνο τα κράτη-μέλη που έχουν εξωτερικά σύνορα. Το Σύστημα του Δουβλίνου είναι πλέον θλιβερά ανεπαρκές ώστε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Αγαπητέ Μαργαρίτη, Αντιπρόεδρε της Κομισιόν, καθώς αναλαμβάνεις αυτό το σημαντικό χαρτοφυλάκιο, σου ευχόμαστε καλή τύχη και γνωρίζεις -όπως κι εμείς- πως ένα Κοινό Ευρωπαϊκό πλαίσιο ασύλου και προστασίας συνόρων πρέπει να είναι η πρώτη σου προτεραιότητα. Εμείς, ως Έλληνες, έχουμε επιτελέσει και με το παραπάνω το καθήκον μας αναλογεί. Ως νέα κυβέρνηση έχουμε ήδη αλλάξει τη νομοθεσία για το άσυλο. Εξετάζουμε αιτήσεις πολύ πιο αποτελεσματικά. Δημιουργούμε καινούργια προαναχωρησιακά κέντρα στα νησιά μας. Αντιμετωπίζουμε το φλέγον ζήτημα των ασυνόδευτων ανηλίκων. Και, φυσικά, παρά τις εντελώς αβάσιμες κατηγορίες, εξακολουθούμε να διασώζουμε εκατοντάδες ανθρώπους στη θάλασσα κάθε μήνα.
Όμως φτάνουμε πια στα όριά μας. Οι χώρες πρώτης υποδοχής δεν θα έπρεπε και δεν μπορούν να επωμίζονται μόνες τους το βάρος των μεταναστευτικών πιέσεων.
Η συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας πρέπει να γίνει σεβαστή. Η Τουρκία οφείλει να κάνει περισσότερα ώστε να εκπληρώσει το κομμάτι που της αναλογεί. Η πρόσφατη σημαντική αύξηση του αριθμού των μεταναστών και προσφύγων που διασχίζουν το Αιγαίο είναι απαράδεκτη. Επίσης, είναι δυστυχώς ενδεικτική του πώς το μεταναστευτικό χρησιμοποιείται και ως εργαλείο διεθνούς πίεσης.
Πρέπει να αναγνωρίσουμε πως η Τουρκία φιλοξενεί εκατομμύρια πρόσφυγες. Ταυτόχρονα πρέπει να καταστήσουμε απολύτως σαφές πως η Ευρώπη δεν θα εκβιαστεί σε αυτό το ζήτημα. Είναι καιρός για λιγότερες ανεύθυνες δηλώσεις και για πιο ειλικρινή διάλογο.
Πρέπει να κάνουμε τρία πράγματα εάν θέλουμε να διευθετήσουμε επιτυχώς αυτό το πρόβλημα: Πρέπει να προστατεύσουμε τα σύνορά μας, πρέπει να υπάρξει περισσότερος επιμερισμός βαρών, και την ίδια στιγμή πρέπει να επιτεθούμε στη ρίζα του προβλήματος, που είναι ο πόλεμος και επίσης η φτώχεια σε μεγάλα τμήματα αυτού του κόσμου. Δεν μπορείς να λύσεις το πρόβλημα εάν δεν αντιμετωπίσεις και τα τρία ζητήματα ταυτόχρονα.
Σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή, έχουμε τρεις επιλογές: Μπορούμε να αρνηθούμε την ύπαρξη του προβλήματος -πιστεύω δεν υπάρχει ούτε ένας σε αυτή την αίθουσα που θα συμφωνούσε με αυτή την προσέγγιση- μπορούμε να ακολουθήσουμε ή μπορούμε να επιλέξουμε να ηγηθούμε. Εγώ διαλέγω την τρίτη επιλογή.
Το ΕΛΚ πρέπει να βρίσκεται στην προμετωπίδα των υπεύθυνων πολιτικών για το κλίμα. Όχι μόνο επειδή είναι το ηθικό, αλλά και καθότι είναι το πολιτικά σοφό, λαμβάνοντας υπόψη πως είναι ο μοναδικός τρόπος να επανασυνδεθούμε με τη νεότερη γενιά, η οποία ενδιαφέρεται βαθιά για αυτή την πρόκληση.
Ένα θέμα ειδικά, εάν θέλουμε να εφαρμόσουμε πετυχημένες κλιματικές πολιτικές πρέπει να διασφαλίσουμε πως θα φροντίσουμε όσους θα χάσουν από αυτή τη μετάβαση. Γι’ αυτό εναποθέτω ιδιαίτερη πίστη στον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης, ως εργαλείο στήριξης των κοινοτήτων που θα πληγούν από την ταχεία μετάβαση σε μία οικονομία με περιορισμένη χρήση υδρογονανθράκων.
Στην Ελλάδα έχουμε λάβει την τολμηρή απόφαση να κλείσουμε όλες τις λιγνιτικές μονάδες έως το 2028. Αλλά έχουμε μία περιοχή, τη Δυτική Μακεδονία, που θα χάσει χιλιάδες θέσεις εργασίες ως αποτέλεσμα της μετάβασης. Πρέπει να τους προσφέρουμε εναλλακτικές και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης πρέπει να χρηματοδοτηθεί από διαφορετική γραμμή στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Γιατί διαφορετικά αυτοί οι άνθρωποι δεν θα είναι μαζί μας και τους χρειαζόμαστε προκειμένου να βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή των κλιματικών πολιτικών.
Αγαπητέ Donald Tusk,
Σου εύχομαι το καλύτερο στα νέα σου καθήκοντα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το ΕΛΚ πάντοτε ήταν η πολιτική δύναμη που προσέφερε ρεαλιστικές λύσεις σε σύνθετα προβλήματα. Αυτή η Ένωση δημιουργήθηκε επειδή αποδειχτήκαμε άξιοι να αντιμετωπίσουμε πολύ σύνθετες προκλήσεις. Επομένως, πρέπει πάντοτε να ενεργούμε με γνώμονα τις αξίες, το ήθος και την κληρονομιά μας. Είμαι βέβαιος πως και πάλι θα επιδείξουμε την υπευθυνότητα, την προνοητικότητα και το θάρρος -πάνω απ' όλα το θάρρος- που αρμόζουν στην πολιτική μας οικογένεια.
Σας ευχαριστώ πολύ.
