Μετά τις χιλιάδες καταστροφές καυστήρων φυσικού αερίου και σωληνώσεων στη Θεσσαλονίκη, εξαιτίας του πρόσφατου παγετού, ξεκίνησε....
μια πολύ ενδιαφέρουσα νομική συζήτηση, γύρω από το ποιός πρέπει να πληρώσει την αποκατάσταση της βλάβης.
Σε γενικές γραμμές, διάφοροι νομικοί, "έδειξαν" στα ΜΜΕ ότι υπόλογος για την πληρωμή είναι κατά κύριο λόγο ο ιδιοκτήτης και περιέγραψαν τη διαδικασία ως εξής:
ο ενοικιαστής πρέπει να στείλει εξώδικο στον ιδιοκτήτη, στο οποίο θα του αναφέρει το μέγεθος της βλάβης και θα τον καλεί να προχωρήσει με δικά του έξοδα στην αποκατάσταση, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος (π.χ. 5-10 μέρες) και σε περίπτωση, που αρνηθεί ο ιδιοκτήτης, ο ενοικιαστής θα προβεί σε "διοίκηση αλλοτρίων" όπως λέγεται νομικά, δηλαδή, θα επισκευάσει και θα πληρώσει μόνος του τη ζημιά και μετά θα διεκδικήσει τα χρήματα μέσω της δικαστικής οδού.
Η εύκολη λύση "πληρώνω εγώ τη ζημιά και σου τα κρατάω από το ενοίκιο κύριε ιδιοκτήτη", δεν ισχύει σε καμία περίπτωση, αν δεν συναινέσει γραπτώς ο ιδιοκτήτης ! Συμψηφισμός με το ενοίκιο απαγορεύεται. Σε αυτό συμφωνούν όλοι οι νομικοί.
Γενικώς λοιπόν, τη ζημιά την πληρώνει ο ιδιοκτήτης, εκτός αν αποδείξει ότι για η βλάβη του καυστήρα, δεν οφείλεται σε "συνήθη χρήση", ούτε σε "ανωτέρα βία", αλλά από συγγνωστή αμέλεια του ενοικιαστή. Να πείσει δηλαδή το δικαστήριο, ότι η εγκατάσταση που παρέδωσε στον ενοικιαστή ήταν άριστη και δεν θα πάθαινε τίποτε αν ο ενοικιαστής δεν έκανε κάτι που προκάλεσε τη βλάβη.
Σίγουρα, κάποιες υποθέσεις -ιδιαίτερα αν η βλάβη είναι της τάξης των 200-300 ευρώ και πάνω- θα πάνε στα δικαστήρια και θα έχει μεγάλο νομικό ενδιαφέρον η εξέλιξή τους. Ακόμη μεγαλύτερο νομικό ενδιαφέρον θα έχει τυχόν αγωγή εναντίον του εγκαταστάτη ή της εταιρείας φυσικού αερίου που ενέκρινε την τοποθέτηση, επειδή δεν προέβλεψαν τις βλάβες σε περίπτωση παγετού ή πιο απλά επειδή δεν έκαναν σωστή μόνωση.
Το καλύτερο είναι να συνεννοηθούν ανθρώπινα, ιδιοκτήτης και ενοικιαστής, με καλή διάθεση, ώστε να μην τρέχουν για εξώδικα και δικαστήρια, που θα τους στοιχίσουν περισσότερα λεφτά, από ότι ο καυστήρας !
Πιο αναλυτικά:
Η ενδιαφέρουσα απόφαση 633/2010 Αρείου Πάγου , σχετικά με τη διαφορά που προέκυψε μεταξύ ιδιοκτήτη του κτηρίου που στεγαζόταν παλιά η Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης στο Βαρδάρι και του ενοικιαστή, δηλαδή της ΕΛ.ΑΣ.
Οι ενοικιαστές δεν οφείλουν να αποζημιώνουν τους ιδιοκτήτες για φυσιολογικές φθορές που δημιουργούνται λόγω της χρήσης του ακινήτου, έκρινε ο Αρειος Πάγος.
Συγκεκριμένα, το Ανώτατο Δικαστήριο με την υπ’ αριθμ. 633/2010 απόφασή του έκρινε ότι οι ενοικιαστές όταν παραδίδουν το μίσθιο (κατοικία, κατάστημα, κ.λπ.) έχουν υποχρέωση να αποζημιώνουν τους ιδιοκτήτες για την αποκατάσταση των ζημιών που έχουν προκαλέσει στο ακίνητο και είναι εκτός του πλαισίου των φυσιολογικών φθορών που δημιουργούνται από τον καθημερινό τρόπο ζωής.
Η δικαστική απόφαση επικαλούμενη τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα αναφέρει ότι «ο μισθωτής είναι υποχρεωμένος να αποζημιώσει τον εκμισθωτή για τις φθορές και μεταβολές που προκλήθηκαν στο μίσθιο, κατά την διάρκεια της μίσθωσης, εξαιρουμένων εκείνων που οφείλονται στην συμφωνημένη χρήση».
Όμως ο επιμισθωτής οφείλει να αποδείξει τις φθορές και το ποσό της ζημίας.
Τον Άρειο Πάγο τον απασχόλησε η περίπτωση του κτιρίου που είχε ενοικιάσει προ 36 ετών το υπουργείο Δημόσιας Τάξης προκειμένου να στεγαστεί η Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης, από το οποίο αποχώρησε το 2004.
Οι ιδιοκτήτες του ακινήτου αξίωσαν δικαστικά αποζημίωση για επί μέρους φθορές τις οποίες είχε υποστεί το κτίριο τα 36 αυτά χρόνια που στεγάζονταν οι υπηρεσίες της ΕΛΑΣ. Ο Άρειος Πάγος απέρριψε τα κονδύλια τα οποία αφορούσαν την αποκατάσταση φθορών που προέρχονταν από την καθημερινή χρήση, όπως των δαπέδων και των δαπέδων κλιμακοστάσιων (πλακάκια, μωσαϊκά, ξύλινα πατώματα), των κουπαστών του κλιμακοστάσιου, των ειδών υγιεινής κ.λπ.
Ακόμη, δεν κάλυψαν οι δικαστές τις δαπάνες για την αποκατάσταση των υδραυλικών και ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, καθώς η συντήρησή τους ήταν ευθύνη των ιδιοκτητών σύμφωνα με το μισθωτήριο συμβόλαιο. Στην συνήθη χρήση και στην μεγάλη διάρκεια της μίσθωσης οφείλονται, κατά την απόφαση, οι φθορές στην θέρμανση, στα σώματα καλοριφέρ, στους θερμοσίφωνες, στους ηλεκτρολογικούς πίνακες και στις ηλεκτρικές πρίζες.
Παράλληλα, δέχτηκε ο Αρειος Πάγος ότι οι ιδιοκτήτες δικαιούνται ένα μίσθωμα επιπλέον, για τον χρόνο που θα απαιτηθεί προς αποκατάσταση των ζημιών που είχαν υποστεί τα δάπεδα λόγω της τοποθέτησης μεταλλικών κατασκευών κ.λπ.
Αστικός Κώδικας - Διοίκηση αλλοτρίων
`Αρθρο 730. `Εννοια `Οποιος διοικεί χωρίς εντολή ξένη υπόθεση έχει υποχρέωση να τη διεξάγει προς το συμφέρον του κυρίου και σύμφωνα με την πραγματική ή την εικαζόμενη θέληση του κυρίου. Αντίθετη θέληση του κυρίου για τη διοίκηση της υπόθεσης δεν λαμβάνεται υπόψη, αν αντιβαίνει στο νόμο ή στα χρηστά ήθη.
`Αρθρο 731. Υποχρεώσεις του διοικητή Ο διοικητής αλλοτρίων ευθύνεται για κάθε πταίσμα. Αν ανέλαβε τη διοίκηση εναντίον της πραγματικής ή της εικαζόμενης θέλησης του κυρίου και έπρεπε να το είχε διαγνώσει, ευθύνεται και για τα τυχαία γεγονότα, εκτός αν αποδείξει ότι η ζημία θα επερχόταν και χωρίς την ανάμιξή του.
`Αρθρο 732. `Οποιος διοίκησε ξένες υποθέσεις για να αποτρέψει κίνδυνο που απειλούσε τον κύριο, ευθύνεται μόνο για δόλο και βαριά αμέλεια.
`Αρθρο 733. Ο διοικητής αλλοτρίων οφείλει, μόλις μπορέσει, να αναγγείλει στον κύριο ότι ανέλαβε τη διοίκηση και να περιμένει, αν δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος από την αναβολή, τις οδηγίες του κυρίου.
`Αρθρο 734. Ο διοικητής αλλοτρίων έχει απέναντι στον κύριο υποχρέωση να λογοδοτήσει, να αποδώσει όσα απέκτησε από τη διοίκηση και να καταβάλει τόκους κατά τις διατάξεις για την εντολή, που εφαρμόζονται αναλόγως.
`Αρθρο 735. Αν ο διοικητής αλλοτρίων είναι ανίκανος ή περιορισμένα ικανός για δικαιοπραξία, ευθύνεται από τη διοίκηση μόνο κατά τις διατάξεις του αδικαιολόγητου πλουτισμού. Δεν αποκλείεται περαιτέρω ευθύνη από αδικοπραξία.
`Αρθρο 736. Δικαιώματα του διοικητή Αν ο διοικητής αλλοτρίων ανέλαβε τη διοίκηση προς το συμφέρον και σύμφωνα με την πραγματική ή την εικαζόμενη θέληση του κυρίου, έχει δικαίωμα να ζητήσει απ` αυτόν τις δαπάνες της διοίκησης και την ανόρθωση των ζημιών κατά τις διατάξεις για την εντολή, που εφαρμόζονται αναλόγως.
`Αρθρο 737. Αν δεν συντρέχουν οι όροι του προηγούμενου άρθρου, ο διοικητής δεν έχει δικαίωμα να ζητήσει την ανόρθωση των ζημιών. Απόδοση των δαπανών δικαιούται να ζητήσει μόνο κατά τις διατάξεις για τον αδικαιολόγητο πλουτισμό.
`Αρθρο 738. Ο διοικητής δεν έχει καμιά αξίωση από τη διοίκηση, αν είχε την πρόθεση να μην απαιτήσει δαπάνες ή αποζημίωση. Αν κάποιος έδωσε διατροφή σε συγγενή του εξ αίματος σε ευθεία γραμμή ή δεύτερου βαθμού σε πλάγια γραμμή, λογίζεται σε περίπτωση αμφιβολίας υπέρ αυτού του συγγενή ότι υπήρχε η πρόθεση αυτή.
`Αρθρο 739. Διοίκηση από κάποιον ξένων υποθέσεων ως δικών του `Οποιος, γνωρίζοντας ότι πρόκειται για ξένη υπόθεση, τη διοικεί σαν δική του, με την επιφύλαξη της τυχόν ευθύνης του από αδικοπραξία, έχει τις υποχρεώσεις από τη διοίκηση αλλοτρίων. Στην περίπτωση αυτή ο διοικητής έχει δικαίωμα να απαιτήσει δαπάνες μόνο κατά τις διατάξεις για τον αδικαιολόγητο πλουτισμό.
`Αρθρο 740. Οι διατάξεις για τη διοίκηση αλλοτρίων δεν εφαρμόζονται αν κάποιος διεξάγει ξένη υπόθεση νομίζοντας πως είναι δική του.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ για το τι έγινε στη Θεσσαλονίκη από τον χιονιά του 2017: