Γράφει ο Αριστείδης Ρούνης, Προπτυχιακός φοιτητής του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας της Θεσσαλονίκης.
Παρόλο που η χώρα μας διέρχεται από μια περίοδο σοβαρής αυξανόμενης απειλής της διεθνούς υγείας, λόγω της πιστοποιημένης ως «πανδημία» ασθένειας από τον νέο κορωνοϊό, την σημερινή ημέρα αξίζει να αναφερθούμε στην γέννηση μιας ηγετικής φυσιογνωμίας. Πριν 150 έτη....
ακριβώς, είδε το φως της ημέρας ένας μετέπειτα ήρωας, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην σύγχρονη ιστορία του ελληνικού έθνους. Και φυσικά δεν είναι άλλος από τον Παύλο Μελά, που αποτέλεσε το σύμβολο της αναπτέρωσης του ηθικού των Ελλήνων και του γνωστού ως Μακεδονικού Αγώνα.
Ο ήρωας γεννήθηκε στη Μασσαλία της Γαλλίας, ήταν υιός του Μιχαήλ Μελά και της Ελένης Βουτσινά. Επέλεξε τη στρατιωτική καριέρα, γι’ αυτό το 1886 εισήλθε στη Σχολή Ευελπίδων και εξήλθε το 1891, φέροντας τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πυροβολικού. Τον Οκτώβριο του 1892, νυμφεύτηκε τη Ναταλία Δραγούμη με την οποία απέκτησε δύο παιδιά: τον Μιχάλη και τη Ζωή. Παρόλο που δεν πρόλαβε να διεξάγει πολλές στρατιωτικές επιχειρήσεις, χάρη στη στάση που κράτησε και το πάθος για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, αποτέλεσε υπόδειγμα ηγέτη στην υπηρεσία του έθνους.
Κατά την εφαρμογή της ηγεσίας στο σύντομο χρονικό διάστημα που διοίκησε προσωπικό, εκτιμάται ότι χρησιμοποίησε το στυλ ηγεσίας βασισμένης στο όραμα, που περιγράφεται στο κεφάλαιο «4» του βιβλίου των Goleman, Boyatzis and Mckee έτους 2014. Ήταν η κλασική μορφή ηγεσίας. Αυτό που οραματιζόταν, ήταν ένα νέο κράτος, όπου οι Έλληνες θα ήταν όχι μόνο «ελεύθεροι», αλλά και άξιοι συνεχιστές του ένδοξου παρελθόντος της ένδοξης ελληνικής ιστορίας. Αυτές τις σκέψεις του οράματος του, τις εξωτερικεύει, κινητοποιώντας τους άνδρες του για την εκπλήρωση του «κοινού ονείρου», να αντικρίσουν την Μακεδονία ελεύθερη.
Προσπαθώντας να «σκιαγραφηθεί» περαιτέρω το στυλ αυτό του ήρωα, αξίζει να αναφερθεί ότι ο Μελάς κέρδισε την υστεροφημία του, λόγω της αυτοπεποίθησης και της ανδρείας που επέδειξε, αφού πέρασε στην περιοχή της Μακεδονίας με σκοπό να την ελευθερώσει. Ο πολυπρισματικός ρόλος του ήρωα αντλεί τη δύναμή του από την εξαίρετη προσωπικότητά του. Και από τα διαθέσιμα στοιχεία, γίνεται κατανοητό ότι επρόκειτο για υπόδειγμα γενναιότητας, αυταπάρνησης, αλλά και οικογενειάρχη.
Δεν κατάφερε όμως να επιστρέψει στην οικογένεια του, καθώς στις 13 Οκτωβρίου του 1904, όταν εισήλθε στο χωριό Στάτιστα της περιοχής της Καστοριάς για να ξεκουραστεί, τραυματίστηκε θανάσιμα, εκτιμάται έπειτα από εχθροπραξία με άντρες τουρκικού αποσπάσματος που κατέφθασε στην περιοχή. Το άψυχο σώμα του κατάφερε να ενταφιάσει ο τότε μητροπολίτης Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης, ένας ποιμενάρχης που διακρίθηκε για το έργο του, γνωστός ως ο «Αρχάγγελος των Κορεστίων». Εις μνήμη του Παύλου Μελά, το χωριό Στάτιστα μετονομάστηκε σε «Μελάς». Κλείνοντας την σύντομη αναφορά στον ήρωα Μελά, παρατίθεται απόσπασμα ενός ποιήματος από το κύριο άρθρο του φύλλου της έμμετρης εφημερίδας «Ο ΡΩΜΙΟΣ» του Γ. Σουρή της 23ης Οκτωβρίου 1904, που είναι αφιερωμένο στον ίδιο:
«Τον Ζέζα τον γνωρίσατε, τον ίδατε τον Μίκη,
Που σήμερα λαχτάρησε βουνό και αρματολίκι;
Κοντά σε κάποιαν εκκλησιά, χωριού προσκυνητάρι,
Που παλληκάρια θάψανε πανόριο παλληκάρι,
Χλωρή δαφνούλα φύτρωσε να στεφανώσει τώρα,
μια σκλάβα μαυροφόρα.
