την κατανάλωση του πρώτου κόσμου. Οι συνταξιούχοι (έλεγαν οι ύμνοι σ’ αυτούς) έχουν άφθονο χρόνο, και μπορούν να κάνουν τουρισμό, διακοπές, ταξίδια για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Μπορούν να ασχοληθούν με διάφορα (ακριβά) χόμπυ. Ή (άλλο σημαντικό) οι συνταξιούχοι του βορρά θα κατηφορήσουν για μόνιμη κατοίκηση στο νότο, επειδή το κλίμα είναι πιο ευχάριστο και υγιεινό. Αυτό, με τη σειρά του, θα τονώσει σημαντικά διάφορες «αγορές υπηρεσιών προς την τρίτη ηλικία», από ιατρικές μέχρι βοήθεια στα οικιακά, κλπ κλπ.
Άλλαξαν οι καιροί. Η επιμονή των φαιορόζ να εισάγουν τον θάνατο σαν «δημοσιο-οικονομικό παράγοντα», σαν επιχείρημα ή σαν απόδειξη λογιστηρίου, φαίνεται (τουλάχιστον) «άκομψη». Αλλά είναι συνεπής σε μια «οικονομική λογική» που διατρέχει και άλλα ζητήματα. Απ’ τον υπολογισμό ότι τα τροχαία ατυχήματα (συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων) αυξάνουν το αεπ (αφού πλήθος επαγγελματικοί κλάδοι «ζουν» απ’ αυτά) ως την δόλια σύνδεση του χρόνου συνταξιοδότησης όχι με τα έτη εργασίας αλλά με το «προσδόκιμο ζωής». Πράγμα που σημαίνει ότι – ενάντια τους «μέσους όρους» – όσο αυτά τα όρια συνταξιοδότησης «τείνουν» προς διψήφια νούμερα με το 7 μπροστά, τόσο πιο πιθανό είναι ότι αρκετοί θα πεθαίνουν πριν προλάβουν να βγουν στη σύνταξη· ξαλαφρώνοντας τα ταμεία.
Γενικά μιλώντας ο θάνατος μπορεί κάλλιστα να βρίσκεται ψηλά σε διάφορους οικονομικούς υπολογισμούς. (Δεν ισχύει αυτό με τις κληρονομιές;;). Ο πόλεμος τι είναι; “Αντιπαραγωγικός” καπιταλιστικά; Κάθε άλλο!!! Ο θάνατος είναι της μόδας και συμφέρει, από διάφορες απόψεις. Προσοχή όμως: πάντα ο θάνατος των Άλλων – ποτέ ο δικός μας, ειδικά αν πρόκειται να είναι αργός και βασανιστικός.
Είναι, λοιπόν, κυνικοί ο τενεκεδένιος εξοχότατος πρωθυπουργός ή ο κυρ Ευκλείδης; Δεν έχουν συγγενείς σε ηλικία “συμφέρει να μας αδειάσεις την γωνιά”; Είναι κάτι πιο απλό: πιστοί υπηρέτες του κράτους και του κεφάλαιου. Όπως, εννοείται, και οι υπόλοιποι δεξιοί, οι «αντιπολιτευόμενοι», που κάτι έπαθαν με την προσβολή σε βάρος των «περήφανων γηρατειών» – καθότι εκλογές στον ορίζοντα…
Αν, όμως, σαν πιστοί υπηρέτες κράτους και κεφάλαιου, περιμένουν να πεθάνουν κι αυτοί οι αφέντες για να τους αφήσουν κάτι τις, μάταια ελπίζουν. (Ίσως γι’ αυτό προτιμούν να πληρώνονται καλά τοις μετρητοίς…)
(φωτογραφία: Περιμένοντας το αναπόφευκτο: μια κυβέρνηση ντυμένη “μαύρος άρχοντας”…)
Σεράγεβο
