Ανεβαίνεις με τα πόδια τον λόφο που βρίσκεται η συνοικία σου.
Κοιτάς τον δρόμο μπροστά σου, δεν κατεβαίνει κανένα αυτοκίνητο.
Γυρνάς το κεφάλι να δεις αν ..
Μπαίνεις στο πάρκο και συνεχίζεις την πορεία σου.
Περνώντας ένα ψηλό θάμνο βλέπεις άνοιγμα με ενδιαφέρον κάδρο στο βάθος για φωτογραφία. Σταματάς και βγάζεις τη φωτογραφική.
Ενώ ρυθμίζεις την κάμερα, με την άκρη του ματιού σου αντιλαμβάνεσαι πως έχει σταματήσει κι αυτός, δύο-τρία μέτρα πριν από τον θάμνο.
Αν είσαι απόλυτα προκατειλημμένος από διάφορα αρνητικά στερεότυπα και δεν μπορείς να σκεφτείς καθαρά, το μόνο που σου βγάζει νόημα είναι η αρχική σκέψη πως σταμάτησε γιατί ετοιμάζεται να σου την πέσει.
Αν μπορείς να σκεφτείς λογικά, σε κλάσματα του δευτερολέπτου εξαφανίζεις την πρώτη-πρώτη σκέψη γιατί είναι εύκολο να βγεις από το κάδρο και να δεις την γενική εικόνα των δυο σας από την δική του στερεοτυπική οπτική γωνία:
(Ωραία μέρα… Αυτός ο λευκός με κοιτάει… Γιατί με κοιτάει… Α χα, περνάει απέναντι και βγαίνει μπροστά μου…. Στο παρκάκι κι αυτός… Ο.Κ. no problem…. Είναι αρκετά μπροστά μου… Ωπ! Που εξαφανίστηκε τώρα; Χμ… Πήγε πίσω από εκείνο τον θάμνο… Γιατί πήγε πίσω από αυτόν τον μεγάλο θάμνο; Ας σταματήσω κι εγώ καλύτερα… Εϊ… Τι είναι αυτό που βγάζει από την τσάντα του… Λες να ετοιμάζεται να μου την πέσει… Σίγουρα ετοιμάζεται να μου την πέσει… Γι αυτό με κοιτούσε και πέρασε απέναντι… Δεν μας χωνεύει εμάς που είμαστε άλλο χρώμα… Σαν να βγαίνει… Ας γυρίσω προς τα κάτω καλύτερα να κάνω τον κύκλο, να είμαστε σίγουροι…)
Έτσι, όταν ξαναβγαίνεις στα σκαλάκια η δική σου λογική ανάλυση των δεδομένων έχει υπερισχύσει των -όποιων- στερεοτυπικών προκαταλήψεων σε αντίθεση με την δική του περίπτωση.
Σε (υποθετική) περίπτωση επικράτησης της στερεοτυπικής φοβίας και στους δυο, αυτός θα κατέβαινε φοβισμένος από τα πιο πίσω σκαλάκια, εσύ θα κατέβαινες φοβισμένος από το μονοπατάκι στο λοφάκι και τα GPS των φοβικών στερεοτύπων που θα έτρεχαν στον εγκέφαλο σας θα οδηγούσαν τα βήματα σας σε νέα και κωμικοτραγικά αδιέξοδη και αμήχανη συνάντηση στον κάτω δρόμο.
Στερεότυπα που δεν έχουν να κάνουν μόνο με ανθρώπινες σχέσεις που οδηγούν σε μύθους, φόβους και -στην απόλυτη ανάπτυξη τους- σε απέχθεια, γνήσιο μίσος και ρατσισμό αλλά που καλύπτουν σχεδόν τα πάντα και επειδή καλλιεργούνται πολλές δεκαετίες και πολλά από αυτά που παρακολουθούμε ή έστω βλέπουμε να υπάρχουν γεννήθηκαν πριν ακόμη γεννηθούμε εμείς, είναι δύσκολο να τα αποβάλλουμε επανεξετάζοντας τα πράγματα αλλά και όσα τα δημιούργησαν.
Παγιωμένες πεποιθήσεις που δεν μας καθορίζουν-καταδικάζουν μόνο ως ανθρώπους, στην αλληλεπίδραση μας με άλλους, αλλά ακόμη και ως καταναλωτές.
Όπως στα αυτοκίνητα για παράδειγμα.
Όσοι είναι σήμερα κοντά στην ηλικία μου μεγάλωσαν ακούγοντας τις δεκαετίες του 70 και του 80 (από πιτσιρίκια δηλαδή), για τα «αθάνατα» γερμανικά, τα μάπα γαλλικά και τους κλέφτες γιαπωνέζους και ένα μεγάλο ποσοστό από αυτούς, όταν έφτασαν σε ηλικία καταναλωτή δεν μπόρεσαν να αποτινάξουν από το μυαλό τους αυτό που ως στερεοτυπική «πληροφορία» λάμβαναν όλα εκείνα τα χρόνια.
Έτσι, δεν μπορούσαν να επανεξετάσουν όλα όσα οδήγησαν, πολλά πολλά χρόνια πριν, δίκαια ή άδικα, στη δημιουργία αυτών των στερεοτύπων, ούτε ακόμη κι όταν τα αντικειμενικά στοιχεία (και όχι τι συζητάμε καφενειακά με την παρέα μας ή τι ακούμε/διαβάζουμε στα σόσιαλ) έδειχναν πως αυτό που πίστευαν, όχι μόνο δεν ίσχυε πλέον, αλλά και είχε αντιστραφεί.
Με την επόμενη γενιά πιτσιρικάδων που μεγάλωσε με τα καινούργια στοιχεία να βιώνει μια νέα δημιουργία στερεοτύπων κοκ και να έχουμε φτάσει στο σήμερα που πολλοί δρουν μόνο μέσα από τις στερεοτυπικές τους σκέψεις ενώ για αυτοκίνητα της τελευταίας δεκαετίας πρώτα σε βλάβες είναι τα Opel και πιο αναξιόπιστα από τα ακριβά και καινούργια τα Volvo.
Ακόμη θυμάμαι που άκουγα τους «οδηγούς» της οικογένειας να ξεκινάνε συζήτηση για την «εξωτική» μάρκα και το πόσο γερά και τέλεια είναι, όποτε έβλεπαν κανένα Saab.
Αλλά θυμάμαι επίσης και πόση ώρα γελούσε ο πρώτος Σουηδός που γνώρισα μερικά χρόνια αργότερα στις διακοπές, γύρω στα 24, όταν πάρκαρε το Saab του μπροστά στο μέρος που έπινα καφέ περιμένοντας τον ξάδελφο μου.
Που όταν του είπα «Nice, strong car» απάντησε -γελώντας πάντα- επί λέξη «This? This is a big Sweden shit. Big Shit. But is our shit. Sweden«.
Όπως θυμάμαι και που αφού κάθισε με την οικογένεια του στο δίπλα τραπέζι προσπαθούσε να μου εξηγήσει με τα μέτρια αγγλικά του πως το κράτος μέχρι και που επιδοτούσε (άμεσα και έμμεσα) την απόκτηση του, κάτι που έκανε την εταιρεία να μην ενδιαφέρεται να φτιάξει κάτι αξιόπιστο μηχανικά, σε αντίθεση με την αεροναυπηγική Saab που ήταν κορυφή.
Όπως θυμάμαι και εμένα να ψάχνω ελαφρώς μεταχειρισμένο όχημα και πέρα από το κράτος που κάνει -ακόμη- την απόκτηση μεγάλου κυβισμού αυτοκινήτου απαγορευτική για μεγάλο ποσοστό ανθρώπων να ευχαριστώ (από μέσα μου) και τα στερεότυπα που μπολιασμένα στο DNA της κοινωνίας από περιστατικά που ίσχυαν δεκαετίες πίσω έκαναν τα μοντέλα της συγκεκριμένης μάρκας που κοιτούσα να είναι πιο φτηνά από αντίστοιχα μοντέλα άλλων εταιρειών.
Όπως φυσικά θυμάμαι και την αυθόρμητη σκέψη μου όταν μια φορά που το «επεξεργαζόμουν» στις αρχές πάτησα το κουμπί του κεντρικού κλειδώματος στο χειριστήριο, άκουσα το «κλικ-κλικ» και στο καπάκι το άκουσα να ξεκλειδώνει. Μια, δυο, την τρίτη φορά η πρώτη σκέψη ήταν «κοίτα να δεις που έχουν δίκιο».
Όμως μετά από δυο τρία δευτερόλεπτα έκανα στην άκρη το… κλικ που μου έκανε η στερεοτυπική κουρτίνα που κόβει την καθαρή ματιά και περιορίζει τις πράξεις και έτσι μετά από λίγο ανακάλυψα την αιτία που δεν επέτρεπε στο όχημα να κλειδώσει.
Και ευτυχώς που δεν μου κλειδώνουν τη σκέψη μου τα διάφορα στερεότυπα γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα έμπαινα μέσα να το πάω στον ηλεκτρολόγο και εκεί θα έβλεπα να μου λέει στην οθόνη, ανάμεσα στα όργανα, «Βλαμμένο, έχεις την πόρτα του συνοδηγού ανοιχτή» (το βλαμμένο λείπει από την ειδοποίηση).
Πόσοι όμως μπορούμε πραγματικά να τιθασεύουμε τα #στερεότυπα που κουβαλάμε ή που κουβαλάνε οι γύρω μας και μας αγγίζουν όπως κινούμαστε δίπλα τους και να επιβάλουμε (πάντα και ανά περίπτωση) το λογικό συνειδητό αντί να αφήνουμε στο υποσυνείδητο να καλλιεργεί/συντηρεί τα διάφορα στερεότυπα με αποτέλεσμα να ενεργούμε με αυτά στη συνειδητή ζωή μας;
Σε τελική ανάλυση, όλοι μπορούμε αλλά θέλει συνεχή προσπάθεια ώστε να εκπαιδεύσεις (αλλά και να κρατάς σε φόρμα) τον εαυτό σου για να μπορείς να καταλήγεις με ψυχρή ματιά σε λογικές αποφάσεις και συμπεράσματα.
https://365meres.wordpress.com/2021/09/23/vadizontas-me-ta-stereotypa-mas/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου