Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Μια… πονεμένη ιστορία

Γράφει ο Βασίλης Γκόλτσιος

Διαβάζουμε στο e-goverment.
«Ως ηλεκτρονική διακυβέρνηση χαρακτηρίζεται γενικά η εισαγωγή των τεχνολογιών της πληροφορικής και των ηλεκτρονικών υπολογιστών στην Δημόσια Διοίκηση και οι νέες διοικητικές πρακτικές τις οποίες οι τεχνολογίες ...
αυτές εισήγαγαν.
Είναι ο μετασχηματισμός του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης που ενεργοποιείται από τις σημαντικές προόδους των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών.
Με τα δεδομένα και τις δυνατότητες της σημερινής εποχής των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων ,η ηλεκτρονική διακυβέρνηση πρέπει να γίνει κανόνας και όχι εξαίρεση.
Προωθείται με τα δεδομένα αυτά.
α- η ηλεκτρονική εξυπηρέτηση των πολιτών μέσω της άμεσης προώθησης ρυθμίσεων και οργάνωσης της ηλεκτρονικής υποδομής των δημοσίων υπηρεσιών με στόχο όλες οι εργασίες και οι συναλλαγές των πολιτών με το κράτος και τους ημικρατικούς οργανισμούς να διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά.
β –Η ενίσχυση και η επέκταση των Κέντρων εξυπηρέτησης του πολίτη με την δημιουργία ηλεκτρονικών κέντρων εξυπηρέτησης.
γ- Η ηλεκτρονική δημοσιοποίηση όλων των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου (εκτός θεμάτων που άπτονται της εθνικής ασφάλειας),των επιτροπών δημόσιας και εκπαιδευτικής υπηρεσίας ,των Δήμων ,των ημικρατικών οργανισμών και των ανεξάρτητων πολιτειακών αξιωματούχων.
Όλα αυτά βέβαια είναι πολύ ωραία για να είναι αληθινά.»

Οι επιδόσεις στη διείσδυση της ευρυζωνικότητας, την τακτική χρήση του διαδικτύου, τη χρήση ηλεκτρονικών συναλλαγών και ηλεκτρονικών προμηθειών είναι εξαιρετικά χαμηλές.
Σχεδόν το 40% των πολιτών δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ το διαδίκτυο και η χώρα μας κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις στην ΕΕ σε ότι αφορά την προσφορά ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε πολίτες και επιχειρήσεις.
Σίγουρα έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια από την Ελληνική Δημόσια Διοίκηση για την υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών για τον εκσυγχρονισμό της. Η λειτουργία της κεντρικής διαδικτυακής πύλης (ΕΡΜΗΣ), η εφαρμογή του προγράμματος Δι@ύγεια για την προαγωγή της διαφάνειας, το σύστημα παροχής οικονομικών υπηρεσιών TAXIS, αποτελούν ορισμένες από τις εφαρμογές και ένα μεγάλο ποσοστό του Ελληνικού πληθυσμού έχει λάβει ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Δημόσιου τομέα μέσω διαδικτύου.
Εντούτοις. Ενώ έχουν καταβληθεί σημαντικές προσπάθειες και έχουν ξοδευθεί ιδιαίτερα σημαντικά ποσά τα αποτελέσματα δεν είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικά.
Ο στόχος υψηλός αλλά τα αποτελέσματα…πενιχρά.
Κατά κύριο λόγο αποδίδεται στην έλλειψη Εθνικής Στρατηγικής.
Κάθε φορέας της Δημόσιας Διοίκησης παρέχει τις δικές του υπηρεσίες στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, περιχαρακωμένος στο δικό του πλαίσιο και τις εσωτερικές του διαδικασίες.
Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περισσότεροι από 60 τέτοιοι φορείς .
Οι φορείς και τα συστήματά τους δεν επικοινωνούν και δε συνεργάζονται πολλές φορές δεν είναι και συμβατά, για την παροχή υπηρεσιών ως τελικό προϊόν στον πολίτη και την επιχείρηση.
Χαμηλή αξιοποίηση των ηλεκτρονικών υποδομών, επιχειρησιακός κατακερματισμός των συστημάτων, υψηλή διασπορά και λειτουργικές επικαλύψεις των πληροφοριακών συστημάτων του Δημοσίου καλύπτουν το σύνολο της Δημόσιας Διοίκησης
Σε πολλές Υπηρεσίες εξοπλισμός βρίσκεται αποθηκευμένος με την εργοστασιακή συσκευασία και δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί γιατί έχει ξεπερασθεί και τεχνολογικά .
Ο ανύπαρκτος συντονισμός των Υπουργείων ,των Οργανισμών και υπηρεσιών έχει σαν αποτέλεσμα ο κάθε ένας να προμηθεύεται ότι θεωρεί εξυπηρετικότερο για τον οργανισμό η την υπηρεσία του χωρίς να εξασφαλίζεται διαλειτουργικότητα και διασύνδεσης των πληροφοριακών συστημάτων.
Αυτό εκτός των άλλων επιβαρύνει σημαντικά το κόστος λειτουργίας και συντήρησης των συστημάτων.
Από την νέα διακυβέρνηση είχε εξαγγελθεί η δημιουργία ανεξάρτητης Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής.
Στο weekly telecom διαβάζουμε:
« Τα λέγαμε εμείς και μας έλεγαν Κασσάνδρες, ξεχνώντας ότι η πρόβλεψη της Κασσάνδρας ήταν δυσάρεστη μεν αλλά αληθινή! Να λοιπόν το πρώτο πισωγύρισμα στο project της δημιουργίας Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής.
Την Τετάρτη, ο υφυπουργός Οικονομίας Ανάπτυξης και Τουρισμού με αρμοδιότητα το ΕΣΠΑ, Αλέξης Χαρίτσης, μετά την συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης των έργων, που έγινε και με την παρουσία της διευθύντριας της γενικής διεύθυνσης Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Charlina Vicheva, είπε κάτι διαφορετικό.
Αναφερόμενος στο προαπαιτούμενο για να ξεκινήσει η υλοποίηση των έργων της νέας προγραμματικής περιόδου για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, δεν έκανε λόγο για Γενική Γραμματεία, αλλά για τη δημιουργία «δομής σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο για τον συντονισμό όλων των σχετικών ενεργειών».
Βέβαια, όλοι οι πρακτικοί άνθρωποι της αγοράς, ξέρουν καλά ότι δεν είναι απαραίτητη η δημιουργία μιας «βαριάς» δομής.
Αρκεί να υπάρξει κατ’ αρχάς βούληση και στη συνέχεια συντονισμός και αυτό μπορεί να επιτευχθεί και με τον ορισμό μιας εκ των υπαρχουσών Γενικών Γραμματειών σχετικών με το αντικείμενο, που θα μπορούσε να αναβαθμιστεί και να παίξει το ρόλο που απαιτείται για να προχωρήσουν τα έργα.
Όσοι τουλάχιστον έχουν ζήσει από κοντά τους μηχανισμούς της Πολιτείας, είναι πεπεισμένοι ότι, οι διαδικασίες δημιουργίας νέας Γενικής Γραμματείας, με δομημένες και μη επικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, μπορούν άνετα να κρατήσουν κάτι παραπάνω από μία πλήρη εγκυμοσύνη.
Θα ήταν κρίμα λοιπόν μετά από την μεγάλη επιτυχία της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων να κρατήσει ανοιχτή την πόρτα του ΕΣΠΑ για τα έργα της ευρυζωνικότητας συνολικού ύψους 430 εκατομμυρίων, να ξεκινήσει μία δυσκίνητη και αμφιβόλου αποτελεσματικότητας διαδικασία για φαραωνικές δομές με ευελιξία τάνκερ και στεριανό πλήρωμα στη γέφυρα».
Σε μια εποχή που τα Ελληνικά νοικοκυριά στενάζουν κάτω από το βάρος των δυσβάστακτων οικονομικών υποχρεώσεων ,το Ελληνικό Δημόσιο δεν εννοεί να περιορίσει τις παράλογες σπατάλες.
Δεν εννοεί να ξεφύγει από τις μακροχρόνιες αγκυλώσεις που δεν αφήνουν τίποτε να προχωρήσει.
Όλα πρέπει να είναι κάτω από έναν κεντρικό έλεγχο λες και εκεί στο κέντρο ελέγχου έχουν μαζευτεί όλα τα φωτισμένα μυαλά που θεραπεύουν… πάσαν νόσον. Φωτισμένα μυαλά που έχουν λύσεις για τα πάντα.
Φαίνεται πως το Μαξίμου, διαχρονικά βέβαια, είναι ένα είδος canaveral και εμείς οι …υποτακτικοί το έχουμε υποτιμήσει.
Αντί για αποκέντρωση ο συγκεντρωτισμός διογκώνεται .
Τον τελευταίο καιρό γίναμε μάρτυρες του γενικού μπάχαλου που επικρατεί στο κατά τα άλλα αρμόδιο Υπουργείο Επικοινωνιών Υποδομών και Δικτύων.
Το πληροφοριακό σύστημα ετέθη επί μακρόν εκτός λειτουργίας λόγω, όπως μας πληροφόρησαν και δεν είμαστε σε θέση να το διασταυρώσουμε, λήξης της σύμβασης με την Εταιρία που το εγκατέστησε και λόγω έλλειψης κάποιου ανταλλακτικού.
Μέχρι σήμερα δεν πληροφορήθηκα αν υπάρχει καμία παραίτηση.
Η περίπτωση βέβαια δεν είναι μοναδική ,απλώς είναι επίκαιρη.
Ξεχάσαμε τι έγινε το καλοκαίρι του 2014 με το περίφημο και πανάκριβο σύστημα ΤΕΤΡΑ και για πόσο καιρό τα Σώματα Ασφαλείας επικοινωνούσαν με τους ξεπερασμένους αναλογικούς πομποδέκτες και τα προσωπικά τους κινητά τηλέφωνα;
Αλήθεια πόσες φορές το ΤΑΧΙΣ δεν μας άφησε στα κρύα του λουτρού;
Μήπως ξεχάσαμε πότε ολοκληρώθηκε η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων του τρέχοντος έτους .
Όσοι συμπολίτες μας έχουν την ατυχία να μπλέξουν στα πληροφοριακά συστήματα του ΙΚΑ και ΟΑΕΕ και… ξεμπλέξουν θα έχουν πραγματοποιήσει μεγαλύτερο άθλο από αυτόν του Οδυσσέα ,όταν ξέμπλεξε από την Σκύλλα και την Χάρυβδη.
Βασικός στόχος της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι, ο πολίτης και η επιχείρηση να απευθύνεται σε έναν μόνο φορέα προκειμένου να εξυπηρετηθεί γιατί όλες οι άλλες ενέργειες πρέπει να γίνονται ενδο υπηρεσιακά .
Κάτι τέτοιο βέβαια μέχρι σήμερα δεν είναι εφικτό.
Ο πολίτης και η επιχείρηση υποχρεούνται να απευθύνονται ξεχωριστά σε κάθε εμπλεκόμενο φορέα για να συλλέξουν η να υποβάλλουν τα απαιτούμενα δεδομένα αλλά και να περιμένουν σε ατέλειωτες ουρές προκειμένου να τα διακινήσουν από τη μία υπηρεσία στην άλλη.
Αλήθεια αυτός ο νόμος βάσει του οποίου ο πολίτης θα απευθύνεται σε μία μόνο υπηρεσία ισχύει; Αν ναι γιατί δεν εφαρμόζεται;
Στην εποχή μας η τεχνολογία στον της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών καλπάζει.
Στην πρόσφατη infocom παρουσιάσθηκε η τεχνολογία ασύρματης πρόσβασης στο internet Li Fi που είναι ταχύτερη κατά 100 φορές από το γνωστό μας Wi Fi το οποίο δεν αποκλείεται σε λίγα χρόνια να αποτελεί παρελθόν.
Εμείς αναλωνόμαστε σε μακροσκελείς διαγωνιστικές διαδικασίες που ξεπερνούν τον κύκλο ανανέωσης της τεχνολογίας, καταλήγοντας σε προμήθειες παρωχημένων προϊόντων με μικρή διάρκεια ζωής και περιορισμένες δυνατότητες
Η Εθνική στρατηγική και ο απόλυτος συντονισμός στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι επιβεβλημένα περισσότερο από κάθε άλλη φορά αν πράγματι θέλουμε:
Να εκσυγχρονίσουμε το κράτος μας , να μειωθεί το κόστος παροχής υπηρεσιών και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των πολιτών.
Βασίλης Γκόλτσιος.
Σύμβουλος Ραδιοτηλεοπτικών Μέσων.