Τετάρτη 8 Απριλίου 2020

​Πρόβλεψη εξέλιξης κορωνοϊού 2020

Εφόσον δεν υπάρχει φάρμακο η επιμήκυνση του χρόνου διάρκειας των μέτρων δεν πρόκειται να μειώσει τον συνολικό αριθμό των θυμάτων αλλά αποφεύγει το μπλοκάρισμα του συστήματος υγείας ώστε όλοι οι ασθενείς να τυγχάνουν επαρκούς νοσηλείας, δεν θα αυξήσει όμως και την συνολική ανοσία του πληθυσμού που θα συνεχίσει να είναι ευάλωτος στο μέλλον.

Από τον Ηλία Σταμπολιάδη, καθηγητή Πολυτεχνείου Κρήτης


Η παρούσα πρόβλεψη βασίζεται σε ένα μοντέλο σιγμοειδούς καμπύλης. Θεωρεί το σύστημα υγείας περιλαμβανομένου και του τρόπου δράσης του ιού ως ένα μαύρο κουτί και βασίζεται στην καταγραφή των θανάτων από έναν παρατηρητή έξω από το κουτί.

Στο διάγραμμα 1 παρουσιάζονται με πορτοκαλί σημεία οι καταγεγραμμένοι συνολική θάνατοι συναρτήσει των ημερών του έτους 2020 και με μπλε συνεχή γραμμή η αντίστοιχη πρόβλεψη του μοντέλου για την Ελλάδα με πληθυσμό 10,43 εκατομμύρια. Εδώ παρατηρούμε αρχικά ότι τα υπάρχοντα στοιχεία είναι λίγα και ο προβλεπόμενος συνολικός αριθμός θανάτων τείνει προς τα 1800 άτομα και προβλέπεται να τελειώσει μετά την 200η ημέρα (20/7/2020)


Στο διάγραμμα 2 παρουσιάζονται τα αντίστοιχα στοιχεία για την Ιταλία με πληθυσμό 60,48 εκατομμύρια.




Εδώ τα μετρημένα στοιχεία είναι περισσότερα διότι η δράση του ιού άρχισε περίπου 20 ημέρες νωρίτερα, τρείς εβδομάδες και φαίνεται καθαρά η συμφωνία του μοντέλου πρόβλεψης με τα πραγματικά στοιχεία. Ο συνολικός αριθμός θανάτων τείνει στις 20000 και προβλέπεται να τελειώσει μετά την 115η ημέρα (24/4/2020), τρείς μήνες νωρίτερα από την Ελλάδα.

Στο διάγραμμα 3 παρουσιάζονται οι ημερήσιοι θάνατοι για την Ελλάδα και στο διάγραμμα 4 οι αντίστοιχοι για την Ιταλία.





Καταρχήν να σημειώσουμε ότι οι καμπύλες των διαγραμμάτων 3 και 4 είναι οι παράγωγοι των αντιστοίχων 1 και 2. Όπως παρατηρούμε οι ημερήσιες μετρήσεις έχουν μεγαλύτερη διασπορά σε σχέση με τις αθροιστικές και αυτό είναι αναμενόμενο. Βλέπουμε επίσης ότι το μέγιστο στην Ελλάδα προβλέπεται να φθάσει στους 30 θανάτους ημερησίως και αυτό να συμβεί γύρω στην 140η ημέρα (19/5/2020). Στην Ιταλία αντίστοιχα το μέγιστο έχει ήδη ξεπεραστεί και ήταν 919 θάνατοι την 87η ημέρα (27/3/2020) και αυτήν την στιγμή έχει πτωτική τάση.

Επειδή οι δύο χώρες έχουν διαφορετικό πληθυσμό θα μπορούσε να τις συγκρίνει κανείς ανάγοντας τα στοιχεία ανά εκατομμύριο του πληθυσμού. Επιπλέον επειδή ευρίσκονται σε διαφορετική φάση εξέλιξης συγκρίνονται τα αντίστοιχα μοντέλα τα οποία φαίνεται ότι έχουν καλή προσαρμογή προς τα πραγματικά στοιχεία. Η σύγκριση γίνεται στο διάγραμμα 5.




Εδώ παρατηρούμε ότι ανά εκατομμύριο του πληθυσμού η πρόβλεψη για την Ελλάδα δείχνει πέντε φορές λιγότερους θανάτους από την Ιταλία και προφανώς οφείλεται στα εγκαίρως ληφθέντα μέτρα. Δυστυχώς για την Ελλάδα προβλέπεται μεγάλη διάρκεια εμφάνισης θανάτων, η καμπάνα έχει μεγαλύτερη βάση.

Εάν θεωρήσουμε ως αποδεκτό σημείο έναν ημερήσιο θάνατο ανά εκατομμύριο, στην Ελλάδα αντιστοιχούν 10 ημερήσιοι θάνατοι που θα συμβούν μετά την 175η ημέρα (24/6/2020) και στην Ιταλία 60 ημερήσιοι θάνατοι που θα συμβούν μετά την 110η ημέρα (19/4/2020), δηλαδή δύο μήνες νωρίτερα.

Εφόσον δεν υπάρχει φάρμακο η επιμήκυνση του χρόνου διάρκειας των μέτρων δεν πρόκειται να μειώσει τον συνολικό αριθμό των θυμάτων αλλά αποφεύγει το μπλοκάρισμα του συστήματος υγείας ώστε όλοι οι ασθενείς να τυγχάνουν επαρκούς νοσηλείας, δεν θα αυξήσει όμως και την συνολική ανοσία του πληθυσμού που θα συνεχίσει να είναι ευάλωτος στο μέλλον.

Μία βελτίωση του καιρού αναμένεται να επιρρεάσει την αντοχή του πληθυσμού και να μειώσει τον αριθμό των θανάτων και μάλιστα σε μεγαλύτερο ποσοστό στις νεότερες ομάδες. Λαμβανομένου υπόψιν και του κόστους επιμήκυνσης των μέτρων στην οικονομία, κυρίως στην παραγωγή, στο εμπόριο και τον τουρισμό, αλλά και στον ίδιο τον πληθυσμό, κυρίως την μόρφωση των νέων θα πρέπει ίσως να αυξηθεί ο ρυθμός εξέλιξης της επιδημίας με την μείωση των μέτρων και την ενίσχυση του συστήματος υγείας. Δεν προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα διότι ο γράφων δεν έχει τα στοιχεία δυνατότητας του συστήματος υγείας αλλά ούτε και τα αντίστοιχα της οικονομίας. Η εξισορρόπηση των στοιχείων αυτών αποτελεί πολιτική απόφαση της κυβέρνησης που τα έχει στην διάθεση της και ο γράφων δεν επιθυμεί να παρέμβει χωρίς να του ζητηθεί.



Ηλίας Σταμπολιάδης

Μηχανικός Μεταλλείων Μεταλλουργός

Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης

6 Απριλίου 2020