πολιτική οικονομία, είναι εφεκτική στη δημαγωγία, γιατί πρόκειται για ποσοστά που επιδέχονται ερμηνείας κατά το δοκούν.
Έτσι, αν ακούσετε κάποιον να υλοποιεί «ετήσια μείωση 50% στα δημοτικά τέλη» (να υλοποιεί, όχι να υπόσχεται), όσο κι αν «φιλολαϊκό» κι αν ισχυρίζεται ότι είναι το μέτρο του, μπορεί να μην είναι. Το πιο πιθανόν είναι να βρήκε μια εταιρεία του τύπου «Γαλέρα Α.Ε.», να τα διαχειριστεί «φτηνά» (που συνήθως σημαίνει ότι μέρος του θα πηγαίνει νύχτα σε παράνομους ΧΥΤΑ για να μειώσει έτσι το κόστος διαχείρισης).
Αυτό συμβαίνει γιατί τα ανταποδοτικά τέλη είναι αυτό που λέμε «ό,τι δίνεις παίρνεις». Ή, τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι έτσι. Μέχρι τώρα, στην περίπτωση του Δήμου Θεσσαλονίκης δεν ήταν έτσι, κι αυτό μαρτυράει η ύπαρξη των αδιάθετων χρημάτων που υπήρχαν στα ταμεία. Πώς εξηγείται; Η προηγούμενη διοίκηση είχε αφήσει τις υποδομές στην καθαριότητα να μαραζώσουν, τον ηλεκτροφωτισμό να παλιώσει -όσο για το πράσινο, αρκεί να κάνετε μια βόλτα από το κέντρο να δείτε πόσοι δενδροδόχοι είναι άδειοι.
Με τα αδιάθετα έπαιξε και ο Κωνσταντίνος Ζέρβας ένα δημαγωγικό προεκλογικό παιχνίδι, μιλώντας για μειώσεις «50%», και «κοστολογημένο πρόγραμμα».
Στο πρώτο έτος της θητείας του ανέκρουσε πρύμναν προχωρώντας σε μείωση της τάξης του 12,5%, λέγοντας ότι το 50% θα είναι σωρευτικό και θα συντελεστεί σε όλη την τετραετία.
Αυτό, λέγεται και «προσγείωση στην πραγματικότητα»: Η μείωση είναι μικρότερη, ακριβώς γιατί στην νέα διοίκηση αντιλήφθηκαν ότι η καθαριότητα, ο ηλεκτροφωτισμός, το πράσινο θέλουν «επανεκκίνηση» όπως είπε ο εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος για την πρώτη, Νίκος Ζεϊμπέκης.
Η εξέλιξη αυτή ήταν θετική, αν και αφήνει πίσω της ένα έλλειμμα πολιτικής ηθικής: Ιδίως όταν οι ψεύτικες προεκλογικές υποσχέσεις σχολιάστηκαν σαν να είναι «κανονικότητα» από διάφορους δημοτικούς συμβούλους, της αντιπολίτευσης, μάλιστα.
Επί της ουσίας, μια ορθή πολιτική επί των δημοτικών τελών οφείλει να κάνει τρία πράγματα: Να διασφαλίζει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, να προάγει την κοινωνική δικαιοσύνη & βιωσιμότητα, και να είναι, στο μέτρο του δυνατού, αναπτυξιακή.
Κοινωνική δικαιοσύνη σημαίνει οριζόντιες μειώσεις, ενώ βιωσιμότητα σημαίνει στήριξη των ειδικών πληθυσμών (πολύτεκνοι κ.ο.κ.). Το να εξασφαλίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών επιτυγχάνεται με το να δεσμεύεται μερίδιο των ανταποδοτικών τελών για επενδύσεις στους συγκεκριμένους κλάδους, έτσι ώστε να αυξάνεται η αποτελεσματικότητά τους. Απλά πράγματα:
Δαπανούμε περίπου 2 εκ. €/χρόνο για τον ηλεκτροφωτισμό, αν με εκσυγχρονισμό του υλικού καταφέρουμε να δαπανούμε 1 εκ. €, τα υπόλοιπα 1 εκ. € μπορούν να γίνουν μειώσεις ή εναλλακτικά, πάρκα τσέπης σε όλη την πόλη. Το ίδιο συμβαίνει και με την ανακύκλωση που θα μπορούσε να γίνει προνομιακό πεδίο δημοτικής επιχειρηματικότητας, με τα κέρδη να πηγαίνουν σε επενδύσεις κοινωνικής ωφέλειας. Ο αναπτυξιακός χαρακτήρας, τέλος, διασφαλίζεται με το να επιδοτεί έμμεσα ορισμένες δραστηριότητες, όπως π.χ. την παραγωγή ή την έρευνα κ.ο.κ.
Όλα αυτά, δεν τα έχουν συνειδητοποιήσει ακόμα οι νέοι ένοικοι του Μεγάρου στην Βασιλέως Γεωργίου. Προεκλογικά, είχαν άλλες προτεραιότητες, τους «τσιπρισμούς» του 50%, οι οποίοι ήταν ανούσιοι γιατί στο κάτω κάτω δεν έπαιξαν και ρόλο επί του αποτελέσματος. Τώρα, είναι πιο εύκολο να τα συνειδητοποιήσουν αρκεί να μην πάρουν τα μυαλά τους αέρα, και επιδοθούν στο γνωστό σπορ της αλαζονείας. Η εμμονή με το 67% του β΄ γύρου, και απαντήσεις του τύπου «δεν ξέρετε να χάνετε», δεν είναι καλές ενδείξεις· εξάλλου δεν θα μαζέψει τα σκουπίδια της πόλης ή θα την φωτίσει το 67%, και αν δεν γίνουν αυτά, γίνεται και μια χαρά 5%. «Ό,τι ανεβαίνει σαν πύραυλος», εξ άλλου, «πέφτει και σαν τούβλο».
Υ.Γ. Η «Πόλη Ανάποδα» έκανε μια έξυπνη κίνηση να καταθέσει δική της πρόταση για τα δημοτικά τέλη. Δυστυχώς ωστόσο, η φιλοσοφία της, ήταν εκείνη που εφάρμοσε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στο Υπουργείο Οικονομικών επί ΣΥΡΙΖΑ, προς μεγάλη χαρά των… νεοφιλελεύθερων του Σόιμπλε και του ΟΟΣΑ.
Η λογική της πρότασής τους ήταν να μεταφέρουν τα βάρη των τελών από την κατοικία στις επιχειρήσεις (υποθέτοντας ότι έτσι ασκούν «ταξική μεροληψία» υπέρ των αδυνάμων). Στην Ελλάδα όμως έχουμε μικροϊδιοκτησία, και το επιχειρείν είναι κατά 70% μικροεπαγγελματίες, άρα κατέληξαν με τις προτάσεις τους να στοχεύουν σε αυτούς. Άραγε το ξέρουν οι νέοι δικηγόροι της παράταξής τους, ότι χθες αυτή πρότεινε μια σημαντική αύξηση των τελών για τα μικρά τους γραφεία;
Θεσσαλονίκη, 12 Νοεμβρίου 2019
ΜΕΝΟΥΜΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
