Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2016

Η πρώτη μέρα στο σχολείο και το άγχος του αποχωρισμού

Η πρώτη μέρα στο σχολείο σημαίνει καινούργιο περιβάλλον, νέοι άνθρωποι και φίλοι, καινούργια ερεθίσματα και επιρροές και όλα αυτά είναι αρκετά για να προκαλέσουν άγχος στα παιδιά – αλλά και στους γονείς!

Ας δούμε πως μπορούμε να διαχειριστούμε μια τέτοια κατάσταση και να συνοδεύσουμε τα παιδιά μας στη νέα τους ζωή.


Ίσως το πιο σημαντικό και πρώτο βήμα από όλα είναι να αναγνωρίσουμε τα δικά μας συναισθήματα για αυτό που πρόκειται να συμβεί. Τα παιδιά έχουν την εξαιρετική ικανότητα να απορροφούν και να αναγνωρίζουν τη συναισθηματική μας κατάσταση και για αυτό ο δικός μας φόβος, η αγωνία, το άγχος αλλά και η χαρά ή ο ενθουσιασμός του γονέα μπορεί να βιωθεί και να περάσει στο παιδί.

Ας θυμόμαστε ότι η πρώτη μέρα στο σχολείο ξυπνά κάποιες φορές αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματα στο γονέα..από τη μία περηφάνια και χαρά για το παιδί που μεγάλωσε και ταυτόχρονα μια αίσθηση απώλειας για το μικρό μωρό που μέχρι τώρα ήταν.

Ακόμα, θα ήταν πολύ βοηθητικό τόσο για εμάς όσο και για το παιδί ειδικά της προνηπιακής/νηπιακής ηλικίας να προσαρμοστούμε σταδιακά στα νέα δεδομένα. Αυτό σημαίνει σύντομες επισκέψεις στο καινούργιο σχολείο (στην αυλή, τις αίθουσες και τις τουαλέτες), γνωριμία με τους δασκάλους και αναλυτική ενημέρωση του παιδιού του τι πρόκειται να ακολουθήσει. Η ενημέρωση-προετοιμασία του παιδιού είναι καλό να γίνει με σταθερό τρόπο και ενισχύοντας τα θετικά (π.χ. θα παίζεις, θα κάνεις φίλους κλπ). Καθώς τα παιδιά είτε νηπιακής είτε σχολικής ηλικίας έχουν μεγάλη ανάγκη τη σταθερότητα και τη συνέπεια για να νιώσουν ασφαλή είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε μια ρουτίνα γύρω από το σχολείο (π.χ. διαλέγουμε τα ρούχα μας από την προηγούμενη μέρα ή φτιάχνουμε την τσάντα μας και τρώμε το πρωϊνό μας) αλλά και να τηρούμε με μεγάλη συνέπεια την ώρα που θα πάρουμε το παιδί μας από το σχολείο, προκειμένου να το βοηθήσουμε να νιώσει εμπιστοσύνη σε εμάς αλλά και στο νέο του περιβάλλον.


Πολλές φορές οι γονείς προκειμένου να αποφύγουν τα ενδεχόμενα δάκρυα του παιδιού προτιμούν να φύγουν στα κρυφά με την ελπίδα το παιδί να μην το καταλάβει. Κάτι τέτοιο όμως σχεδόν ποτέ δε συμβαίνει αλλά απεναντίας δημιουργεί τεράστια συναισθήματα ανασφάλειας ή και εγκατάλειψης. Είναι προτιμότερο να βρούμε από την αρχή από κοινού με το παιδί μια ρουτίνα αποχωρισμού του γονέα από το σχολικό περιβάλλον. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είναι μια φράση, μια αγκαλιά ή όπως είχε ζητήσει από τη μαμά του ένα πεντάχρονο αγόρι «θέλω να περιμένεις μέχρι να πάω στο παράθυρο και να σε δω να φεύγεις με το αυτοκίνητο και να με χαιρετάς».

Ας έχουμε στο νου μας ότι το παιδί μπορεί να δείξει άγχος αποχωρισμού με διάφορους τρόπους όπως κλάμα, θυμό απέναντί μας και ξεσπάσματα, άρνηση να ντυθεί ή να μας κοιτάξει στα μάτια, να αναφέρει ότι πονάει ή να αναπτύξει ακόμα και σωματικά συμπτώματα όπως πονοκεφάλους, στομαχόπονους, διάρροιες κλπ. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε αυτά τα σημάδια στο δικό μας παιδί και ας θυμόμαστε ότι κάποια παιδιά μπορούν απλά να προσαρμοστούν πιο γρήγορα σε νέα δεδομένα ενώ άλλα ενδεχομένως πιο ντροπαλά παιδιά να θέλουν λίγο περισσότερο χρόνο.

Σε αυτή την περίπτωση που κάποιο παιδί βιώσει σε έντονο βαθμό τέτοια συναισθήματα είναι σημαντικό να αγκαλιάσουμε με ειλικρίνεια τη στιγμή αυτή. Οι περισσότεροι από εμάς τέτοιες στιγμές προσπαθούμε να αποσπάσουμε την προσοχή του παδιού με κάποιο παιχνίδι ή να του πούμε ότι έχει μεγαλώσει και δεν πρέπει πια να κλαίει. Αυτό συνήθως έχει τα αντίθετα αποτελέσματα γιατί το παιδί νιώθει ότι δεν το καταλαβαίνουμε. Αντίθετα το να ακούσουμε με ειλικρίνεια τα συναισθήματα φόβου και απώλειας που συνήθως συνοδεύουν σε αυτές τις περιπτώσεις τον αποχωρισμό είναι κάτι που θα βοηθήσει το παιδί να νιώσει ασφάλεια, ότι τα συναισθήματά του ακούστηκαν και αναγνωρίστηκαν και έτσι να προχωρήσει και να αποδεχτεί τη νέα κατάσταση. Το να αποδεχτούμε και να επιτρέψουμε στο παιδί να έχει αυτά τα συναισθήματα έχει και ένα επιπρόσθετο όφελος..την βαθειά εμπιστοσύνη και τον ενισχυμένο δεσμό ανάμεσά μας!



Καλή Σχολική Χρονιά!

Μαρία Δάρα

Ψυχολόγος