“Μητρός τε καὶ πατρὸς καὶ τῶν ἄλλων προγόνων ἀπάντων τιμιώτερόν ἐστιν ἡ Πατρὶς καὶ σεμνότερον καὶ ἁγιώτερο”, έλεγε ο Σωκράτης, ο αρχαίος μας πρόγονος και πατέρας των φιλοσόφων. Με αυτά τα ιδανικά μεγάλωναν οι ....
Έλληνες όλων των αιώνων. Έχοντας κατά νου αυτά, η Ηρωική γενιά του 1940 έγραψε το Έπος στα βορειοηπειρωτικά βουνά. Αλλά αυτό δεν έγινε ξαφνικά από μόνο του. Καθοριστικής σημαίας ήταν ο ρόλος της Ηγεσία του 1940.
Για το λόγο αυτό η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940, φέρνει στο νου όλων των καλών Ελλήνων τις μεγάλες και ένδοξες στιγμές που έζησε η πατρίδα μας πριν από 79 έτη. Τότε η Ελλάς αντιμετώπισε γενναία την επίθεση των Ιταλών εισβολέων που επιβουλεύονταν την ελευθερία της πατρίδας μας υπερασπίζοντας ταυτόχρονα πανανθρώπινες αξίες. Συνοπτικά θα δούμε τα κοσμοϊστορικά γεγονότα εκείνης της ηρωικής εποχής.
Το 1940 ο παντοδύναμος Άξονας - Ιταλία & Γερμανία- είχε κυριεύσει μετά από μικρή ή αναιμική αντίσταση την Πολωνία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Δανία, τη Νορβηγία και τη Γαλλία.
Η Ελλάς παρατηρούσε ότι ο πόλεμος θα έφτανε στην πόρτα της και ήταν σε διαρκή ετοιμότητα. Ωστόσο η προετοιμασία και η οργάνωση σε όλους τους τομείς του Ελληνικού Κράτους είχε ξεκινήσει από την 4η Αυγούστου 1936 και οφείλεται αποκλειστικά στην «τριανδρία» των Ιω. Μεταξά- βασιλέα Γεωργίου Β’ και Αλ. Παπάγου, που αναδιοργάνωσαν την Εθνική Άμυνα εκ του μηδενός, με οχυρωματικά έργα, επανεξοπλισμό και εκπαίδευση των Ενόπλων Δυνάμεων.
Στις 03:00 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο Ιταλός Πρέσβης Εμμ. Γγκράτσι, έφθασε στην οικία του Έλληνα Πρωθυπουργό Ιω. Μεταξά. Συναντήθηκε μαζί Του και του παρέδωσε ένα τελεσίγραφο με το οποίο ζήτησε να καταλάβει ο ιταλικός στρατός εδάφη της πατρίδος μας. Η απάντηση που έδωσε ό Εθνικός Κυβερνήτης απευθυνόμενος στο Γκράτσι, ήταν ένα νέο «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» και σαν άλλος Λεωνίδας, απάντησε :«Alors,c'est la guerre »- «Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο» εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση Του, επί των ιταμών ιταλικών αιτημάτων. Εκείνη την μοναδική στιγμή στην πρωθυπουργική κατοικία της Κηφισιάς, ειπώθηκε το Θρυλικό «ΟΧΙ». Ο Μεταξάς άμεσα ενημέρωσε τον Έλληνα Βασιλέα, Γεώργιο Β’ για όσα είχαν συμβεί και τον Αρχιστράτηγο Αλ. Παπάγο. Και οι τρεις είχαν ήδη συμφωνήσει και είχαν κοινή γραμμή ότι σε περίπτωση ιταλικής επίθεσης, έπρεπε η Ελλάδα να πολεμήσει και να αγωνισθεί υπέρ βωμών και εστιών. Όλοι ήταν έτοιμοι και δεν χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Η Ελλάδα είχε προλάβει να θωρακιστεί με οχυρωματικά έργα όπως τα απροσπέλαστα οχυρά του Ρούπελ της θρυλικής «γραμμής Μεταξά».
Ο εθνικός παλμός και το υψηλό εθνικό φρόνημα της εποχής φαίνεται ξεκάθαρα και στα Ιστορικά διαγγέλματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 όπως τα έγραψε η ανεπανάληπτη Ηγεσία της χώρας μας.
Έγραφε ο Ιω. Μεταξάς: «Έλληνες, τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας, και τα ιεράς μας παραδόσεις. Νυν υπέρ πάντων ο αγών».
Στο ίδιο επίπεδο και ο Βασιλέας Γεώργιος Β΄ υπογράμμιζε: «Ο πρόεδρος της Κυβερνήσεως ανήγγειλε προ ολίγου υπό ποίους όρους ηναγκάσθημεν να κατέλθωμεν εις πόλεμον κατά της Ιταλίας, επιβουλευθείσης την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος. Κατά την μεγάλην αυτήν στιγμήν είμαι βέβαιος, ότι κάθε Έλλην και κάθε Ελληνίς θα επιτελέση το καθήκον μέχρι τέλους και θα φανή αντάξιος της ενδόξου ημών ιστορίας. Με πίστιν εις τον Θεόν και εις τα Πεπρωμένα της φυλής, το Έθνος σύσσωμον και πειθαρχούν ως εις άνθρωπος θα αγωνισθή υπέρ βωμών και εστιών μέχρι της τελικής νίκης.»
Ο Αρχιστράτηγος Αλ. Παπάγος τόνιζε: «Έχω ακράδαντον την πεποίθησιν ότι ο Ελληνικός Στρατός θα γράψει νέας λαμπράς σελίδας εις την ένδοξον ιστορίαν του Έθνους». Ενώ και ο τότε Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος ευλόγησε τον αγώνα γράφοντας : «Η Εκκλησία ευλογεί τα όπλα τα ιερά και πέποιθεν ότι τα τέκνα της Πατρίδος ευπειθή εις το κέλευσμα Αυτής και του Θεού, θα σπεύσουν εν μία ψυχή και καρδία να αγωνισθούν υπέρ βωμών και εστιών και της Ελευθερίας και τιμής».
Ο πόλεμος δεν ήταν εύκολος. Έγιναν σκληρές μάχες στο χιονισμένο μέτωπο της Ηπείρου. Ηρωική ήταν η άμυνα της 8ης Μεραρχίας του Στρατηγού Χαρ. Κατσιμήτρου. Τα παλικάρια του Στρατού μας έγραψαν χρυσές σελίδες στο Καλπάκι, στην Πίνδο, στα βουνά της βορείου Ηπείρου, αργότερα στο ύψωμα 731, και έτσι ναυάγησε κάθε ιταλικό σχέδιο. Αυτό οφείλεται στο ότι ο Ελληνικός Στρατός ήταν εκπαιδευμένος, είχε υψηλό ηθικό και ήταν ετοιμοπόλεμος. Για αυτό ενδιαφερόταν αποκλειστικά η τριανδρία των Μεταξά-Γεωργίου Β’-Παπάγου.
Από την άλλη πλευρά, ενώ όλοι αγωνίζονταν κατά του ιταλού εισβολέα, κάποιοι πριόνιζαν, χωρίς επιτυχία ευτυχώς, το ηθικό των στρατιωτών μας σαν άλλοι Εφιάλτες. Το τότε, παράνομο ΚΚΕ έκανε σαμποτάζ στον αγώνα του Έθνους λέγοντας: «Καλούμε τους πολεμιστές μας ν’ αρνηθούν να πολεμήσουν πέρα από τα σύνορα της πατρίδας μας. Τι ζητάμε στην Αλβανία;… ». Το Κ.Κ.Ε. δυστυχώς, χάραζε τη στάση του ανάλογα με τα κελεύσματα της Μόσχας, καθώς τότε ήταν σε ισχύ το σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ …
Κάποιοι παραχαράκτες της Ιστορικής αλήθειας, Μεταπολιτευτικά, θέλησαν να υποβαθμίσουν τη σημασία του «ΟΧΙ» από την Ηγεσία του 1940 λέγοντας γενικά και αόριστα ότι το «Όχι» στην φασιστική Ιταλία το είπε…ο λαός! Ασφαλώς και το είπε ο λαός, αλλά πρώτα το είπε ο Ιω. Μεταξάς. Αν ο Μεταξάς και ο Γεώργιος Β’ είχαν δεχθεί το τελεσίγραφο του Γκράτσι , το έπος του 1940 είναι βέβαιο ότι δεν θα είχε συμβεί. Δυστυχώς φτάσαμε στο απαράδεκτο σημείο να μην αναφέρονται καν τα ονόματα της θρυλικής Ηγεσίας του 1940 λες και η Ελλάδα ήταν ακέφαλη τότε. Σε όλους τους ανιστόρητους παραχαράκτες, απαντά ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος: «Πρέπει να είμεθα, χωρίς άλλο, ευγνώμονες εις τον Ιωάννην Μεταξά, διότι είπε, ολομόναχος εις το σκοτάδι της νυκτός, το μέγα ‘’ΟΧΙ’’». Η αντίσταση και η Νίκη των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων απέναντι στην Ιταλία αλλά και η ηρωική άμυνα στη γερμανική επίθεση του 1941, άλλαξαν τον ρου της Ιστορίας. Καθυστέρησε αποφασιστικά η γερμανική επίθεση στη Ρωσία με τις γνωστές συνέπειες για τη νίκη των Συμμαχικών δυνάμεων.
Είναι γεγονός ότι άλλη Ελλάδα υπήρχε εκείνα τα χρόνια και άλλη ζούμε σήμερα. Η παρακμή και η
ηττοπάθεια έχει εισχωρήσει παντού. Πρέπει όμως να πάρουμε δύναμη και θάρρος από τους Ήρωες προγόνους μας. Να τους διαβεβαιώσουμε ότι το παράδειγμα της θυσίας τους παραμένει φωτεινό και η μνήμη των δαφνοστεφανομένων μαχητών του Έπους του 1940-‘41, θα μείνει άσβεστη γιατί αγωνίστηκαν για τα ιερά και τα όσια του λαού μας. Τέλος, οι Ηγέτες εκείνης της εποχής ας αναπαύονται ήσυχοι στον αιώνιο ύπνο τους γιατί έπραξαν το χρέος τους στο ακέραιο δοξάζοντας για ακόμη μια φορά την πατρίδα μας. Ο Θεός να τους αναπαύει και να φυλάει την Ελλάδα μας από κάθε εχθρό.
Διονύσιος Βουλγαρόπουλος
Δημοσιογράφος
Έλληνες όλων των αιώνων. Έχοντας κατά νου αυτά, η Ηρωική γενιά του 1940 έγραψε το Έπος στα βορειοηπειρωτικά βουνά. Αλλά αυτό δεν έγινε ξαφνικά από μόνο του. Καθοριστικής σημαίας ήταν ο ρόλος της Ηγεσία του 1940.
Για το λόγο αυτό η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940, φέρνει στο νου όλων των καλών Ελλήνων τις μεγάλες και ένδοξες στιγμές που έζησε η πατρίδα μας πριν από 79 έτη. Τότε η Ελλάς αντιμετώπισε γενναία την επίθεση των Ιταλών εισβολέων που επιβουλεύονταν την ελευθερία της πατρίδας μας υπερασπίζοντας ταυτόχρονα πανανθρώπινες αξίες. Συνοπτικά θα δούμε τα κοσμοϊστορικά γεγονότα εκείνης της ηρωικής εποχής.
Το 1940 ο παντοδύναμος Άξονας - Ιταλία & Γερμανία- είχε κυριεύσει μετά από μικρή ή αναιμική αντίσταση την Πολωνία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Δανία, τη Νορβηγία και τη Γαλλία.
Η Ελλάς παρατηρούσε ότι ο πόλεμος θα έφτανε στην πόρτα της και ήταν σε διαρκή ετοιμότητα. Ωστόσο η προετοιμασία και η οργάνωση σε όλους τους τομείς του Ελληνικού Κράτους είχε ξεκινήσει από την 4η Αυγούστου 1936 και οφείλεται αποκλειστικά στην «τριανδρία» των Ιω. Μεταξά- βασιλέα Γεωργίου Β’ και Αλ. Παπάγου, που αναδιοργάνωσαν την Εθνική Άμυνα εκ του μηδενός, με οχυρωματικά έργα, επανεξοπλισμό και εκπαίδευση των Ενόπλων Δυνάμεων.
Στις 03:00 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο Ιταλός Πρέσβης Εμμ. Γγκράτσι, έφθασε στην οικία του Έλληνα Πρωθυπουργό Ιω. Μεταξά. Συναντήθηκε μαζί Του και του παρέδωσε ένα τελεσίγραφο με το οποίο ζήτησε να καταλάβει ο ιταλικός στρατός εδάφη της πατρίδος μας. Η απάντηση που έδωσε ό Εθνικός Κυβερνήτης απευθυνόμενος στο Γκράτσι, ήταν ένα νέο «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» και σαν άλλος Λεωνίδας, απάντησε :«Alors,c'est la guerre »- «Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο» εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση Του, επί των ιταμών ιταλικών αιτημάτων. Εκείνη την μοναδική στιγμή στην πρωθυπουργική κατοικία της Κηφισιάς, ειπώθηκε το Θρυλικό «ΟΧΙ». Ο Μεταξάς άμεσα ενημέρωσε τον Έλληνα Βασιλέα, Γεώργιο Β’ για όσα είχαν συμβεί και τον Αρχιστράτηγο Αλ. Παπάγο. Και οι τρεις είχαν ήδη συμφωνήσει και είχαν κοινή γραμμή ότι σε περίπτωση ιταλικής επίθεσης, έπρεπε η Ελλάδα να πολεμήσει και να αγωνισθεί υπέρ βωμών και εστιών. Όλοι ήταν έτοιμοι και δεν χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Η Ελλάδα είχε προλάβει να θωρακιστεί με οχυρωματικά έργα όπως τα απροσπέλαστα οχυρά του Ρούπελ της θρυλικής «γραμμής Μεταξά».
Ο εθνικός παλμός και το υψηλό εθνικό φρόνημα της εποχής φαίνεται ξεκάθαρα και στα Ιστορικά διαγγέλματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 όπως τα έγραψε η ανεπανάληπτη Ηγεσία της χώρας μας.
Έγραφε ο Ιω. Μεταξάς: «Έλληνες, τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας, και τα ιεράς μας παραδόσεις. Νυν υπέρ πάντων ο αγών».
Στο ίδιο επίπεδο και ο Βασιλέας Γεώργιος Β΄ υπογράμμιζε: «Ο πρόεδρος της Κυβερνήσεως ανήγγειλε προ ολίγου υπό ποίους όρους ηναγκάσθημεν να κατέλθωμεν εις πόλεμον κατά της Ιταλίας, επιβουλευθείσης την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος. Κατά την μεγάλην αυτήν στιγμήν είμαι βέβαιος, ότι κάθε Έλλην και κάθε Ελληνίς θα επιτελέση το καθήκον μέχρι τέλους και θα φανή αντάξιος της ενδόξου ημών ιστορίας. Με πίστιν εις τον Θεόν και εις τα Πεπρωμένα της φυλής, το Έθνος σύσσωμον και πειθαρχούν ως εις άνθρωπος θα αγωνισθή υπέρ βωμών και εστιών μέχρι της τελικής νίκης.»
Οι πρωτεργάτες του "ΟΧΙ" |
Ο πόλεμος δεν ήταν εύκολος. Έγιναν σκληρές μάχες στο χιονισμένο μέτωπο της Ηπείρου. Ηρωική ήταν η άμυνα της 8ης Μεραρχίας του Στρατηγού Χαρ. Κατσιμήτρου. Τα παλικάρια του Στρατού μας έγραψαν χρυσές σελίδες στο Καλπάκι, στην Πίνδο, στα βουνά της βορείου Ηπείρου, αργότερα στο ύψωμα 731, και έτσι ναυάγησε κάθε ιταλικό σχέδιο. Αυτό οφείλεται στο ότι ο Ελληνικός Στρατός ήταν εκπαιδευμένος, είχε υψηλό ηθικό και ήταν ετοιμοπόλεμος. Για αυτό ενδιαφερόταν αποκλειστικά η τριανδρία των Μεταξά-Γεωργίου Β’-Παπάγου.
Από την άλλη πλευρά, ενώ όλοι αγωνίζονταν κατά του ιταλού εισβολέα, κάποιοι πριόνιζαν, χωρίς επιτυχία ευτυχώς, το ηθικό των στρατιωτών μας σαν άλλοι Εφιάλτες. Το τότε, παράνομο ΚΚΕ έκανε σαμποτάζ στον αγώνα του Έθνους λέγοντας: «Καλούμε τους πολεμιστές μας ν’ αρνηθούν να πολεμήσουν πέρα από τα σύνορα της πατρίδας μας. Τι ζητάμε στην Αλβανία;… ». Το Κ.Κ.Ε. δυστυχώς, χάραζε τη στάση του ανάλογα με τα κελεύσματα της Μόσχας, καθώς τότε ήταν σε ισχύ το σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ …
Κάποιοι παραχαράκτες της Ιστορικής αλήθειας, Μεταπολιτευτικά, θέλησαν να υποβαθμίσουν τη σημασία του «ΟΧΙ» από την Ηγεσία του 1940 λέγοντας γενικά και αόριστα ότι το «Όχι» στην φασιστική Ιταλία το είπε…ο λαός! Ασφαλώς και το είπε ο λαός, αλλά πρώτα το είπε ο Ιω. Μεταξάς. Αν ο Μεταξάς και ο Γεώργιος Β’ είχαν δεχθεί το τελεσίγραφο του Γκράτσι , το έπος του 1940 είναι βέβαιο ότι δεν θα είχε συμβεί. Δυστυχώς φτάσαμε στο απαράδεκτο σημείο να μην αναφέρονται καν τα ονόματα της θρυλικής Ηγεσίας του 1940 λες και η Ελλάδα ήταν ακέφαλη τότε. Σε όλους τους ανιστόρητους παραχαράκτες, απαντά ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος: «Πρέπει να είμεθα, χωρίς άλλο, ευγνώμονες εις τον Ιωάννην Μεταξά, διότι είπε, ολομόναχος εις το σκοτάδι της νυκτός, το μέγα ‘’ΟΧΙ’’». Η αντίσταση και η Νίκη των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων απέναντι στην Ιταλία αλλά και η ηρωική άμυνα στη γερμανική επίθεση του 1941, άλλαξαν τον ρου της Ιστορίας. Καθυστέρησε αποφασιστικά η γερμανική επίθεση στη Ρωσία με τις γνωστές συνέπειες για τη νίκη των Συμμαχικών δυνάμεων.
Είναι γεγονός ότι άλλη Ελλάδα υπήρχε εκείνα τα χρόνια και άλλη ζούμε σήμερα. Η παρακμή και η
ηττοπάθεια έχει εισχωρήσει παντού. Πρέπει όμως να πάρουμε δύναμη και θάρρος από τους Ήρωες προγόνους μας. Να τους διαβεβαιώσουμε ότι το παράδειγμα της θυσίας τους παραμένει φωτεινό και η μνήμη των δαφνοστεφανομένων μαχητών του Έπους του 1940-‘41, θα μείνει άσβεστη γιατί αγωνίστηκαν για τα ιερά και τα όσια του λαού μας. Τέλος, οι Ηγέτες εκείνης της εποχής ας αναπαύονται ήσυχοι στον αιώνιο ύπνο τους γιατί έπραξαν το χρέος τους στο ακέραιο δοξάζοντας για ακόμη μια φορά την πατρίδα μας. Ο Θεός να τους αναπαύει και να φυλάει την Ελλάδα μας από κάθε εχθρό.
Διονύσιος Βουλγαρόπουλος
Δημοσιογράφος