Άη Βασίληδες έχουν την τιμητική τους στο εορταστικό πλάνο. Στα Γιάννενα, ωστόσο, την παράσταση έκλεψε ιδιαίτερο χριστουγεννιάτικο δέντρο, για το οποίο οι απόψεις διίστανται.
Πρόκειται για δημιουργία που προέκυψε από τη συνεργασία του Δήμου Ιωαννίνων και της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου της πόλης.
Πηγή έμπνευσης αποτέλεσε, έργο τέχνης του 20ού αιώνα και συγκεκριμένα ο πύργος του Tάτλιν.
Αρχική πρόθεση του Βλαντιμίρ Τάτλιν για τη δημιουργία της φόρμας ήταν η εξέλιξη του ανθρώπου και το πνεύμα.
Όπως εξήγησε ο Ξενοφών Μπήτσικας, Κοσμήτορας της Σχολής Καλών Τεχνών, πρόθεση της Σχολής ήταν να επικαιροποιηθεί το εγκώμιο στο ανθρώπινο πνεύμα, παράγοντας αυτή τη φόρμα με υλικά καθημερινά και επαναχρησιμοποιήσιμα.
Το «σοσιαλιστικό» χριστουγεννιάτικο δέντρο των Ιωαννίνων
Του Σάκη Μουμτζή
Το 1919 το λαϊκό επιτροπάτο παιδείας των μπολσεβίκων ανέθεσε στον Βλ.Τατλίν να κατασκευάσει τον πύργο της Γ΄Διεθνούς.
Ο διάσημος αρχιτέκτονας εμπνεύστηκε και σχεδίασε μια κατασκευή ύψους 400 μέτρων, που συμβόλιζε την σπειροειδή εξέλιξη της Ιστορίας, με τα πισωγυρίσματα της, αλλά τελικά η πορεία εκινείτο σταθερά προς τα εμπρός.
Η περίπλοκη σύνθεση του έργου, όπως έγραφαν τότε οι υμνητές του, «αναπαριστούσε έννοιες της διαλεκτικής και ήταν η αρχιτεκτονική έφοδος στον ουρανό των μπολσεβίκων». Συνδυασμός κονστρουκτιβισμού και προλέτ-κούλτ.( Προλεταριακή κουλτούρα).
Φυσικά, ένα έργο 400 μέτρων ήταν αδύνατον να κατασκευασθεί με τα τεχνικά μέσα της εποχής και έτσι η σύλληψη των εμπνευστών του δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
Ομως, 98 χρόνια μετά ο δήμαρχος Ιωαννίνων ανέλαβε την υποχρέωση, απέναντι στην Ιστορία, να ολοκληρώσει το έργο-- σε πιο μικρή βέβαια κλίμακα—που θα συμβόλιζε την δύναμη των κομμάτων της Γ΄Διεθνούς.
Μέχρις εδώ όλα καλά. Αριστερούλης είναι ο δήμαρχος, αυτό θέλει, και λογοδοτεί απέναντι στους δημότες του. Ελα όμως που θεώρησε ότι αυτή η κατασκευή μπορούσε να αντικαταστήσει το παραδοσιακό Χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Και έστησε το—τρόπος του λέγειν—αντίγραφο του αγάλματος της Γ΄Διεθνούς στην πλατεία της πόλης και το φωταγώγησε. Πάλι καλά που δεν έβαλε αντί της φάτνης τον Λένιν, τον Στάλιν και τον Τρότσκι. Μέχρι στιγμής.
Γιατί μπορεί αύριο στην θέση των τριών μάγων να βάλει τους μπολσεβίκους ηγέτες.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα πάρουμε στα σοβαρά την ενέργεια αυτή του αριστερούλη δημάρχου ή αν θα κάνουμε πλάκα. Δυστυχώς, μέχρι τώρα πολλές τέτοιες ενέργειες τις προσπεράσαμε, δεν τις δώσαμε την πρέπουσα σημασία τους, και αυτές υπέσκαψαν βασικά έθιμα και ήθη της κοινωνίας μας.
Τον δήμαρχο Ιωαννίνων τι τον ενοχλούσε το παραδοσιακό Χριστουγεννιάτικο δέντρο; Και γιατί, αν δεν επιθυμούσε τον στολισμό του, δεν το αντικατέστησε με το εξίσου παραδοσιακό καραβάκι;
Τι σχέση μπορεί να έχουν τα Χριστούγεννα με την Γ΄Διεθνή; Και τελικά μπορεί ένας δήμαρχος να ανατρέπει με την ιδεοληψία του συμπεριφορές, αντιλήψεις και παραδεδεγμένες αξίες αιώνων;
Τι λόγο θα δώσει στα παιδάκια και στους γονείς τους, γι΄αυτήν την ιστορικά και ιδεολογικά φορτισμένη κατασκευή, χριστουγεννιάτικα;
Θα μου πει ο αναγνώστης «μα πώς κάνεις έτσι, εξαιτίας της συμπεριφοράς ενός δημάρχου;» Η απάντηση είναι πως αν η αντίδραση δεν είναι άμεση και αποτελεσματική, το φαινόμενο αυτό σταδιακά μπορεί να γενικευθεί.
Επειδή η πατρίδα μας είναι μια μικρή Σοβιετία, διάφοροι τοπικοί άρχοντες μπορεί να καθιερώσουν την μαρξιστική ματιά στα Χριστούγεννα. Κι εμείς να τους παρακολουθούμε απαθείς, ενώ αυτοί θα κάνουν την δουλειά τους.
Και βέβαια στο βλακώδες έργο του δημάρχου Ιωαννίνων προσέτρεξαν ποικιλώνυμοι κουλτουριάρηδες που βρήκαν την ιδέα πρωτότυπη.
Ας βάλουν λοιπόν τον πύργο της Γ΄Διεθνούς και στα σπίτια τους και να εξηγήσουν στα παιδιά τους τι συμβολίζει. Είμαι σίγουρος πως αυτό δεν θα αρέσει στα πιτσιρίκια.
