Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2024

Ήττα Ρωσίας και Ιράν στη Συρία

-Αλλη μια βαριά γεωπολιτική ήττα για τη Ρωσία, 
-άλλη μια νίκη για το Ισραήλ.
-O Αμερικανοσιωνιστικός άξονας νίκησε ξανά. -Οι προστατευόμενοι ΗΠΑ και Ισραήλ "Τζιχαντιστές" προελαύνουν.
-Κατέλαβαν τη Δαμασκό  
-Ο Άσαντ εγκατέλειψε την χώρα

Η –με τις ευλογίες της Δύσης και του Ισραήλ– ταχύτατη προέλαση των τζιχαντιστών εκ των πραγμάτων θέτει θέμα κατάρρευσης του καθεστώτος Άσαντ, αν και δεν είναι ακόμα σαφής η τύχη του. Οι τζιχαντιστές μετά το Χαλέπι έχουν ήδη καταλάβει τη Χάμα, τη Χομς και την Παλμύρα στα βόρεια και βορειοανατολικά της Δαμασκού, ενώ άλλες ομάδες τζιχαντιστών έχουν αποκτήσει έλεγχο και στην περιοχή Νταράα, στα νοτιοδυτικά της συριακής πρωτεύουσας.

Μέχρι στιγμής τουλάχιστον οι κυβερνητικές δυνάμεις δεν έχουν προβάλει αξιόλογη αντίσταση, επιβεβαιώνοντας ότι το καθεστώς Άσαντ έχει σαπίσει. Σε αντίθεση με πριν μερικά χρόνια, τώρα δεν έχει την έμπρακτη στρατιωτική βοήθεια των Ιρανών, της Χεζμπολάχ και σιιτικών πολιτοφυλακών από το Ιράκ. Από την πλευρά τους, οι Ρώσοι δεν διαθέτουν επαρκείς χερσαίες δυνάμεις για να στηρίξουν από μόνοι τους το καθεστώς. Οι δε αεροπορικές επιθέσεις από μόνες τους δεν μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση στο έδαφος. Αλλά και να ήθελε η Μόσχα να μεταφέρει ισχυρές δυνάμεις για να κρατήσει όρθιο τον Άσαντ, όλα δείχνουν ότι δεν προλαβαίνει.

Διαπιστώνοντας ότι δεν μπορεί πλέον να στηρίζεται στον Άσαντ, η Μόσχα είναι προφανές ότι θα αναζητήσει εναλλακτική λύση. Για την ακρίβεια, θα διαπραγματευτεί με τον Ερντογάν –εάν δεν το έχει ήδη κάνει– για να εξασφαλίσει ότι οι δύο βάσεις της (αεροπορική και ναυτική) στη βορειοδυτική Συρία θα παραμείνουν ανέπαφες. Η Άγκυρα ελέγχει απολύτως τους ισλαμιστές μισθοφόρους της (“Εθνικός Συριακός Στρατός”), αλλά επηρεάζει και τους τζιχαντιστές της HTS (Hay’at Tahrir al-Sham – πρώην Al-Nusra, συριακό παρακλάδι της Al-Qaeda).

Η σύνοδος (Ρωσία-Τουρκία-Ιράν) στο Κατάρ θα ορίσει σε μεγάλο βαθμό τη νέα ισορροπία. Προφανώς, το διαπραγματευτικό πλεονέκτημα το έχει η Άγκυρα, ενώ η Τεχεράνη είναι στην πιο μειονεκτική θέση, επειδή δεν έχει πλέον σοβαρό έρεισμα στη Συρία. Μπορεί η Μόσχα να κατηγόρησε τον Ερντογάν ότι παραβίασε τη συμφωνία της Αστάνα, εξαπολύοντας ουσιαστικά τους ισλαμιστές από το Ιντλίμπ, όπου υποτίθεται ότι ήταν περιορισμένοι, αλλά και η Ρωσία και το Ιράν δεν έχουν περιθώριο να έρθουν σε ρήξη με την Τουρκία, άρα επιδιώκουν ένα νέο συμβιβασμό. Είναι προς το παρόν άγνωστο, πάντως, εάν θα καταφέρουν να κρατήσουν όρθιο το καθεστώς Άσαντ, έστω και σε πολύ περιορισμένη επικράτεια.


Θα του επιτρέψουν να καταλάβει τη Δαμασκό;

Οι Δυτικοί, που παρασκηνιακά στηρίζουν ενεργά τους τζιχαντιστές, θα ήθελαν την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ με σκοπό αυτή να οδηγήσει και στην έξοδο των Ρώσων από τη Συρία και κατ’ επέκταση από τη Μεσόγειο. Το πάνω χέρι, όμως, τώρα στη Συρία το έχουν οι τζιχαντιστές του Τζολάνι, ο οποίος θεωρείται ότι πλέον βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Βρετανών-Αμερικανών. Αυτοί, άλλωστε, μεσολάβησαν για να ενισχυθούν οι τζιχαντιστές της HTS με drones από Ουκρανούς των ειδικών δυνάμεων.

Ο Τζολάνι βλέπει πλέον τον εαυτό του ως αυριανό ηγέτη ενός κράτους που θα καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα της Συρίας. Στο πλαίσιο αυτό, ακολουθώντας και –δυτικές και τουρκικές– υποδείξεις επιχειρεί να “πολιτικοποιηθεί”, απεκδυόμενος τα χαρακτηριστικά του τζιχαντιστή. Αυτός επιδιώκει να καταλάβει τη Δαμασκό, αλλά είναι αμφίβολο εάν θα του το επιτρέψουν οι καθοδηγητές του. Επειδή, όμως, έχει ανάψει η φωτιά της εξέγερσης και στην Νταράα και επειδή ειδικά εκεί υπάρχουν πολλές ένοπλες ομάδες τζιχαντιστών που είναι ανεξέλεγκτες, τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Εάν ανατραπεί το καθεστώς Άσαντ πιθανότατα θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου. Είναι πιθανό και το Ιράκ να καταλάβει περιοχές στην ανατολική Συρία, αλλά και το Ισραήλ στη νοτιοδυτική, με σκοπό να φτιάξουν ζώνες ασφαλείας. Σ’ αυτή την περίπτωση, το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν ο Τζολάνι θα επιτεθεί εναντίον των ρωσικών βάσεων στη βορειοδυτική Συρία και μάλιστα κόντρα στη βούληση της Άγκυρας. Ο Ερντογάν δεν θέλει να έρθει σε ρήξη με τη Μόσχα και κυρίως φοβάται δικαιολογημένα ότι εάν ανατραπεί ο Άσαντ θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου, με αποτέλεσμα να γίνει πιθανότερη ακόμα και η αναγνώριση κουρδικού κράτους. Γι’ αυτό και συμφώνησε στην έκκληση για πολιτική λύση, που θα κρατήσει όρθιο το καθεστώς Άσαντ, αλλά σε πολύ περιορισμένη επικράτεια.

Πάντα στην περίπτωση που καταληφθεί η Δαμασκός και καταλυθεί το καθεστώς Άσαντ, η Άγκυρα προφανώς θα θελήσει να ελέγχει το νέο καθεστώς, αλλά πρωτίστως θέλει να αποτρέψει τη δημιουργία κουρδικού κράτους στη βορειοανατολική Συρία. Εάν, όμως, ανατραπεί το καθεστώς Άσαντ ουσιαστικά θα διαλυθεί ό,τι έχει απομείνει από την κρατική υπόσταση της Συρίας, με αποτέλεσμα να ανοίξει ο δρόμος για τον επίσημο κατακερματισμό της με βάση την πραγματικότητα που υφίσταται στο έδαφος. Αυτό μπορεί να ευνοεί την τουρκική κατοχή σε περιοχές της βόρειας Συρίας, αλλά από την άλλη ευνοεί την αναγνώριση κουρδικού κράτους.


Θα αναγνωριστεί κουρδικό κράτος;

Είναι προς το παρόν ασαφές εάν οι ΗΠΑ θα ανάψουν ή όχι το πράσινο φως στον Τζολάνι να καταλάβει τη Δαμασκό. Είναι σαφές, όμως, ότι δεν εμπιστεύονται τον Ερντογάν, ο οποίος –όπως έχει αποδειχθεί στην πράξη– έχει τη δική του ατζέντα και κάνει παιχνίδι για τη χώρα του. Έχουν, λοιπόν, συμφέρον να παίξουν το κουρδικό χαρτί, αναγνωρίζοντας κάποιου είδους κουρδικό κράτος. Από την άλλη, όμως, μία τέτοια κίνησή τους θα τους έφερνε σε ρήξη με την Άγκυρα. Είναι άραγε διατεθειμένοι να φτάσουν μέχρις εκεί, ειδικά όταν ο Ερντογάν απειλεί με στρατιωτική επέμβαση στη βορειοανατολική Συρία;

Από την πλευρά του, το Ισραήλ δεν έχει τέτοιο δίλημμα. Βρίσκεται ήδη σε ρήξη με την Άγκυρα και βεβαίως δεν μπορεί να εμπιστεύεται τους τζιχαντιστές, έστω κι αν οι μεταξύ τους σχέσεις είναι σχέσεις αμοιβαίας σιωπηλής ανοχής. Για το Τελ Αβίβ η αναγνώριση κουρδικού κράτους θα δημιουργήσει μία πολλαπλά χρήσιμη φιλική δυναμική σφήνα σε μία γενικά εχθρική περιοχή. Επειδή, όμως, μόνο του το Ισραήλ δεν είναι σε θέση να προωθήσει την αναγνώριση κουρδικού κράτους, θα πιέσει όσο μπορεί την Ουάσινγκτον να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, χωρίς προς το παρόν να είναι σαφές εάν θα τα καταφέρει να πείσει την κυβέρνηση Τραμπ.

Οι Κούρδοι της Συρίας διεκδικούσαν όλο το προηγούμενο διάστημα την επίσημη αναγνώριση από το καθεστώς Άσαντ ενός αυτόνομου κουρδικού κράτους στο πλαίσιο της Συρίας, όπως συμβαίνει με το κουρδικό κράτος στο βόρειο Ιράκ. Ο Άσαντ, όμως, αρνήθηκε να τους το προσφέρει να συμμαχήσει μαζί τους, όπως αρνήθηκε και να διαπραγματευτεί με τον Ερντογάν τους όρους μίας νέας εσωτερικής ισορροπίας στη Συρία, γεγονός που εν μέρει οδήγησε και στις τωρινές εξελίξεις. Είναι ενδεικτικό ότι αυτές τις ημέρες φέρεται να ζήτησε από τις ΗΠΑ να εμποδίσουν τους τζιχαντιστές με αντάλλαγμα να κόψει τους δεσμούς του με το Ιράν.

Οι Αμερικανοί έχουν εδώ και χρόνια προσφέρει πολιτική προστασία στους Κούρδους, αλλά μόνο για τις περιοχές ανατολικά του Ευφράτη. Σήμερα οι ισλαμιστές “αντιπρόσωποι” της Άγκυρας που ήταν μαζί με τους τζιχαντιστές στο Ιντλίμπ, έχουν στραφεί εναντίον των Κούρδων και ήδη πραγματοποιούν επιθέσεις στην περιοχή της Μανμπίτζ. Οι Κούρδοι έχουν θέσει ως προτεραιότητα να προστατεύσουν τις περιοχές που ελέγχουν. Με την παρακίνηση των Αμερικανών, ωστόσο, πραγματοποίησαν και επιθέσεις προς Νότο, στο Ντέιρ εζ Ζορ, το οποίο τυπικά ελέγχεται από τις κυβερνητικές δυνάμεις, αλλά στην πραγματικότητα ασκεί έλεγχο εκεί και το ISIS.

Τώρα πλέον, το παιχνίδι έχει για τα καλά ανοίξει, χωρίς να είναι σαφές ποια θα είναι η κατάληξη. Στην πραγματικότητα, οι πολλοί εμπλεκόμενοι, με το κουβάρι των συγκλινόντων και συγκρουομένων συμφερόντων, καθιστά τη συριακή κρίση θολό τοπίο, που δεν επιτρέπει ασφαλείς προβλέψεις. Όλα δείχνουν, ωστόσο, ότι το τοπίο σύντομα θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου