Παύλος Μελάς

Ο Παύλος Μελάς ήρθε για τρίτη και τελευταία φορά στη Μακεδονία, περνώντας τα σύνορα από τη μεριά της Κοζάνης στις... 18 Αυγούστου 1904.
"Αναλαμβάνω αυτόν τον αγώνα με όλη μου την ψυχή και με την ιδέα ότι είμαι υποχρεωμένος να τον αναλάβω", έγραψε στην γυναίκα του Ναταλία.
Μαζί του ήταν ο Πύρζας, ο Κατσαμάκας, ο Ανδρουλής, ο Δικόνιμος, Βρανάς κι ο Λιόντας με 25 Κοζανίτες.
Κυκλοφορούσε με το ψευδώνυμο Μίκης Ζέζας, σύνθεση των ονομάτων των παιδιών του.
Όμως ο αγώνας του τερματίστηκε στις 13 Οκτωβρίου 1904, ημέρα Τετάρτη, στο χωριό Στάτιστα (το οποίο σήμερα προς τιμή του ονομάζεται Μελάς) όπου βρισκόταν εκείνη την ημέρα, όταν η συμμορία κομιτατζήδων του Μήτρου Βλάχου, τον πρόδωσε και τουρκικό στρατιωτικό απόσπασμα κύκλωσε το χωριό και το σπίτι στο οποίο βρισκόταν ο Παύλος Μελάς και τον φόνευσε, όταν έπειτα από γενναία άμυνα δύο ωρών αποφάσισε ο ίδιος και οι άνδρες του έξοδο
Οι μαρτυρίες των γυναικών της περιοχής αναφέρουν ότι τον "πρόδωσαν" οι λευκές κάλτσες του, που "φαινόταν" στο σκοτάδι.