Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 2018

Tα Fake News που σκότωσαν την αλήθεια στην υπόθεση Κατσίφα

Αναπάντητα μένουν σοβαρά ερωτήματα για τις συνθήκες υπό τις οποίες έπεσε νεκρός ο Κωνσταντίνος Κατσίφας. Ερωτήματα υπάρχουν και για τον τρόπο με τον οποίο η κοινή γνώμη ενημερωνόταν για την υπόθεση. Από τον .....
«τρελό» Κατσίφα, περάσαμε στον παραστρατιωτικό και μετά στον έμπορο ναρκωτικών. Μία ανάλυση των αναλύσεων και μία είδηση που προκύπτει από τις ειδήσεις



Ψέμα 1ο: "ήταν τρελός"

Το πρώτο νέο που μεταδόθηκε από τους Βουλιαράτες ήταν ένα ανυπόγραφο ρεπορτάζ, σύμφωνα με το οποίο «ο Κωνσταντίνος Κατσίφας, όπως λένε οι συγχωριανοί του, αντιμετώπιζε πρόσφατα ψυχολογικά προβλήματα». Η... «είδηση» αυτή, σε συνδυασμό με την ανακοίνωση της αλβανικής αστυνομίας περί θανάτου, στη διάρκεια ανταλλαγής πυρών, λίγο μετά την απρόκλητη επίθεση του 35χρονου σε αστυνομικούς, ήταν αυτή που ουσιαστικά έφτιαξε το κλίμα μέσα στο οποίο η απορημένη ελληνική κοινή γνώμη υποδέχθηκε και στη συνέχεια εισέπραξε την είδηση.

Στο μυαλό όλων μας δημιουργήθηκε μία εύκολη εξίσωση: νεαρός, «πειραγμένος» ψυχολογικά, πήρε το καλάσνικοφ και τα έβαλε με την αλβανική αστυνομία, οπότε είναι λογικό, επόμενο και παραδεκτό να σκοτωθεί, αφού επέλεξε να πάει σε μάχη με το κράτος...

Με τον τρόπο αυτό όσοι σχεδίασαν αυτήν την επικοινωνιακή στρατηγική πέτυχαν να αδρανοποιήσουν ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινής γνώμης και ουσιαστικά να την αφοπλίσουν. Γιατί, στην επικοινωνία έχει μεγάλη σημασία η πρώτη είδηση! Μετρά πολύ περισσότερο το πρώτο στοιχείο που θα μάθει κανείς για μία μεγάλη ιστορία. Κάθε επόμενη πληροφορία έρχεται να πλαισιώσει και όχι να ανατρέψει το υπόβαθρο που έχει ήδη διαμορφωθεί. Ή τουλάχιστον, είναι πολύ δύσκολο να γίνει μέσα στο μυαλό μας αυτή η ανατροπή. Και αυτό δεν είναι το μοναδικό στοιχείο που έχουμε σ’ αυτήν την υπόθεση. Στην ουσία έχουμε μία καλά οργανωμένη επικοινωνιακή στρατηγική... Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Ο... «τρελός» και οι φωτογραφίες

Το ρεπορτάζ για το ότι ο Κατσίφας ήταν... τρελός δεν γράφτηκε από δημοσιογράφο που ήταν στα γεγονότα, ούτε από κάποιον που ζει στην περιοχή. Γράφτηκε στην Αθήνα. Ή στα Τίρανα και αμέσως απλώθηκε σε όλα τα ΜΜΕ για να φέρει το αποτέλεσμα που επεδίωκαν οι εμπνευστές του. Χρειάστηκε να κάνουν πραγματικό ρεπορτάζ οι απεσταλμένοι του καναλιών στους Βουλιαράτες, να πάρουν συνεντεύξεις από την οικογένεια και τους συγγενείς και φίλους του Κωνσταντίνου για να αλλάξει κάπως η εικόνα αυτή. Αλλά, για πολλούς ήταν ήδη αργά! Είχαν προλάβει να διαμορφώσουν άποψη... Βοήθησε φυσικά και ο Αλβανός πρωθυπουργός, Έντι Ράμα, που αποκάλεσε τρελό εξτρεμιστή τον Κατσίφα. Κάποιοι κατάπιαν αμάσητα τα λόγια του Ράμα και πολλά ΜΜΕ αναδημοσίευσαν το τουίτ του χωρίς να το κατακρίνουν, κάτι που βοήθησε ακόμη περισσότερο την εμπέδωση της άποψης περί μανιακού δολοφόνου, που αρπάζει ένα καλάσνικοφ για να σκοτώσει αβέρτα αστυνομικούς.

Στη δημιουργία του ίδιου κλίματος βοήθησε και η υπερπροβολή «αρνητικών» φωτογραφιών του 35χρονου. Τα αλβανικά ΜΜΕ επέμειναν σε δύο φωτογραφίες στις οποίες ο Κωνσταντίνος φορούσε στολή παραλλαγής και καπέλο των ειδικών δυνάμεων. Στο στρατιωτικό τζάκετ έφερε και μία ελληνική σημαία, απόδειξη ενοχής για τους Αλβανούς δημοσιογράφους. Αλλά για τους Έλληνες; Σε πολλές περιπτώσεις τα πλάνα των αλβανικών καναλιών έπαιζαν αυτούσια και στα ελληνικά, κάτι που έστελνε και συγκεκριμένου είδους και ύφους μηνύματα προς το ελληνικό κοινό...

Και είναι να αναρωτιέται κανείς. Εύκολα μπορούσε να βρει ο οποιοσδήποτε φωτογραφίες του Κατσίφα με πολιτικά ρούχα, σε στιγμές ανέμελες και χαλαρές, στις διακοπές του, σε βόλτες με την κόρη του, από τη Μύκονο όπου τελευταία εργαζόταν. Στις πολύ επόμενες ημέρες είδαμε τέτοιες φωτογραφίες, αλλά ήταν ήδη αργά! Οι περισσότεροι είχαν ταυτίσει την μορφή του Κωνσταντίνου με έναν εξτρεμιστή, παραστρατιωτικό ημίτρελο! Επιπλέον, ο Κωνσταντίνος ήταν ένα όμορφο παλικάρι. Στις νεότερες φωτογραφίες του φαίνεται να ποζάρει με ένα απολαυστικό χαμόγελο, που εάν το είχαμε σαν πρώτη εικόνα, ίσως τον... «συμπαθούσαμε» από την αρχή λίγο περισσότερο...

Ψέμα 2ο : Η εμπορία ναρκωτικών...

Μόλις διαλύθηκε η... «είδηση» ότι ήταν τρελός, μία άλλη... ιδιότητα ήρθε στο προσκήνιο! Από την Αθήνα ένα επίσης ανυπόγραφο ρεπορτάζ μάς ενημερώνει ότι «σύμφωνα με πηγές της Ελληνικής Αστυνομίας, ο Κατσίφας είχε συλληφθεί το 2009 για εμπορία ναρκωτικών»! Προσέξτε: δεν επρόκειτο για μία επίσημη ανακοίνωση της ΕΛΑΣ, αλλά για πηγές! Πηγές, που μπορεί να λένε ό,τι θέλουν και εάν διαψευστούν να μην εκτεθεί κανείς, αφού είναι ορφανές. Οι πηγές αυτές όμως είναι πυροτέχνημα που προκαλεί την προσοχή όλων για κάποιον κρίσιμο χρόνο! Και όταν αποδειχθεί ότι λένε μπούρδες, τότε κανείς δεν θα το θυμάται! Και ούτε έχει κάποιον να κατηγορήσει για διασπορά ψευδών ειδήσεων, γιατί οι «πηγές» δεν έχουν όνομα...

Εξίσου ύπουλο είναι και το δεύτερο στοιχείο της... «είδησης»: δε λέει καταδικάστηκε, αλλά συνελήφθη! Πρόκειται για απίθανη διαστροφή της πραγματικότητας. Ο δημοσιογράφος λέει ότι συνελήφθη (γιατί όντως συνελήφθη), αλλά δεν μας λέει ότι στο δικαστήριο αθωώθηκε επειδή κρίθηκε πως είχε συλληφθεί άδικα! Η κοινή γνώμη όμως μένει με την εντύπωση που προκαλεί το ρήμα «συνελήφθη»...

Όταν, φυσικά, φίλοι και συγγενείς του Κατσίφα απαντούσαν ότι ο 35χρονος είχε λευκό ποινικό μητρώο και στην Αλβανία και στην Ελλάδα, το κακό είχε γίνει. Η εντύπωση στο μυαλό της κοινής γνώμης είχε σχηματιστεί. Δεν ήταν μόνο τρελός λοιπόν, δεν ήταν μόνο κουμπουροφόρος παραστρατιωτικός, ήταν και έμπορος ναρκωτικών! Οπότε, μάλλον καλά έκαναν και τον έφαγαν, θα σκεφτόταν κανείς! Ιδίως κάποιος που δεν θέλει ή δεν έχει χρόνο να ψάχνει πολύ τα γεγονότα...

Ψέμα 3ο "βίντεο τον δείχνει να πυροβολεί"

Από την επόμενη ημέρα, όλα τα αλβανικά ΜΜΕ έπαιζαν την είδηση ότι η ειδική μονάδα της αστυνομίας RENEA έχει τραβήξει όλη την επιχείρηση σε βίντεο, όπως άλλωστε κάνει με όλες τις επιχειρήσεις της! Και υπερτόνιζαν ότι «πηγές» της Αλβανικής Αστυνομίας, έλεγαν ότι στο βίντεο αυτό εμφανίζεται ο Κατσίφας να πυροβολεί εναντίον αστυνομικών. Επίσης, ότι αρνείται να παραδοθεί και ότι πυροβολεί ακόμη και εναντίον του ειδικού αξιωματικού- διαμεσολαβητή. Οπότε, η εξολόθρευσή του από ελεύθερο σκοπευτή ήταν η μόνη λύση. Βέβαια, πολλά ελληνικά ΜΜΕ προχώρησαν στην αναδημοσίευση της... «είδησης» χωρίς φυσικά να τσεκάρουν εάν ισχύει. Μάλιστα, κάποια από τα ελληνικά κανάλια επαναλάμβαναν πεισματικά τα όσα έλεγαν οι «πηγές» και τα δημοσιεύματα!

Κάθε φυσιολογικός άνθρωπος μπροστά σε έναν τέτοιο καταιγισμό θα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι «καλά κάναν και τον σκότωσαν, αφού πήγαινε γυρεύοντας». Η περιγραφή ενός τέτοιου βίντεο δημιουργεί δυνατές εικόνες στο ανθρώπινο μυαλό. Και όσο οι περιγραφές επαναλαμβάνονται, τόσο πιο ισχυρή γίνεται μέσα μας η πεποίθηση ότι γνωρίζουμε αρκετά στοιχεία για την υπόθεση...

Βέβαια, επισήμως η Αλβανική Αστυνομία ανακοίνωσε ότι τέτοιο βίντεο δεν υπάρχει! Όταν όμως είχε γίνει η ανακοίνωση, την Τρίτη, δηλαδή εννέα μέρες μετά το συμβάν και μετά τα εκατοντάδες ρεπορτάζ και δημοσιεύματα για το τι δείχνει το βίντεο, η εντύπωση έχει δημιουργηθεί, κρίσιμος χρόνος έχει περάσει και ο πολύς κόσμος ενδυναμώνει το συμπέρασμα στο οποίο έχει καταλήξει από την πρώτη μέρα!

Κανείς όμως μέσα σε όλον αυτόν τον επικοινωνιακό ορυμαγδό δεν τόνισε ότι μάλλον η Αλβανική Αστυνομία λέει ψέματα και κρύβει το βίντεο, προφανώς επειδή περιέχει εικόνες που δεν στηρίζουν το δικό της αφήγημα! Γιατί, σύμφωνα με τον νόμο ίδρυσης των ειδικών αστυνομικών δυνάμεων, η RENEA υποχρεούται να βιντεοσκοπεί τις επιχειρήσεις της για λόγους διαφάνειας! Μία μικρή περιήγηση στην ιστοσελίδα της αλλά και στο Youtube αποδεικνύει ότι στο παρελθόν έχει δημοσιοποιήσει δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες...

Η απουσία της άλλης άποψης...

Μέσα σε όλον αυτό τον πανικό απουσιάζει η άποψη υποστήριξης του Κωνσταντίνου Κατσίφα. Η άλλη πλευρά, όποια κι αν είναι αυτή, έχει ως δυναμικούς εκφραστές σημαντικούς διαμορφωτές της κοινής γνώμης. Διαθέτει στο οπλοστάσιό της έναν Φίλη, έναν Θόδωρο Πάγκαλο, την ηχηρή σιωπή της επίσημης ελληνικής πολιτείας, την απραξία του Υπουργείου Εξωτερικών, τη δειλία της αντιπολίτευσης και γενικά του αντικυβερνητικού μπλοκ να αντιπαρατεθεί, γιατί φοβάται να μην ταυτιστεί με τους εξτρεμιστές. Αλλά ποιος σώφρων πολιτικός ή δημόσιος παράγοντας θα τολμήσει να ταυτιστεί με την οικογένεια Κατσίφα, όταν με όλα τα παραπάνω έχει δημιουργηθεί ένα αρνητικό κλίμα;

Κάπου τη τριτη ή την τέταρτη μέρα ακούσαμε από επίσημα βουλευτικά χείλη ότι η ανάρτηση σημαίας σε άλλο κράτος είναι παράνομη. Και προκλητική. Τα ίδια χείλη είπαν με έμφαση ότι είναι λογικό να υπάρχει αντίδραση, βάζοντας μας να φανταστούμε πως θα αισθανόμασταν εάν βλέπαμε Τούρκους να υψώνουν την ημισέλινο στη Θράκη ή να έπνιγαν τα χωριά τους στις κόκκινες σημαίες των γειτόνων. Ή Αλβανούς να σήκωναν τις δικές τους στα χωριά της Πρέβεζας.
Το άλμα λογικής εδώ στοχεύει σε συναισθηματικό άλμα. Με προφανή επιδίωξη. Μόνο που τα επίσημα χείλη κρύβουν την αλήθεια. Η αλήθεια είναι ότι ο μειονοτικός νόμος ορίζει με σαφήνεια ότι η Ελληνική Εθνική Μειονότητα υψώνει τη σημαία της κατά την αναγνωρισμένη εορτή της 28ης Οκτωβρίου. Κάτι το οποίο μάλλον δεν ακούστηκε όσο θα έπρεπε...

Ψέμα 4ο : "Κρατούσε Καλάσνικοφ"

Βίντεο από την αστυνομία δεν υπάρχει. Αλλά υπάρχει ένα βίντεο ενός Βουλιαρατινού που δείχνει τον Κατσίφα να κρατά όπλο και να κατεβαίνει στην πλατεία. Μετά ακούγονται αρκετοί πυροβολισμοί. Το βίντεο αυτό, σύμφωνα με τα αλβανικά μέσα, αποδεικνύει την επίθεση του Κατσίφα στους αστυνομικούς του χωριού, που ήταν η αιτία της παρέμβασης των ειδικών δυνάμεων. Αλλά βλέποντας κανείς προσεκτικά το βίντεο, παρατηρεί ότι δεν φαίνεται ο 35χρονος να πυροβολεί, όπως επιμένουν στην περιγραφή τους οι Αλβανοί δημοσιογράφοι. Φαίνεται να το κρατά σε θέση όχι βολής αλλά μετακίνησης. Μετά ακούγονται οι πυροβολισμοί χωρίς να υπάρχει αποδεικτικό υλικό ότι ρίχνονται εναντίον αστυνομικών ή εάν ρίχνονται στον αέρα, όπως επιμένουν οι αυτόπτες μάρτυρες.

Στα πλάνα αυτά διακρίνεται και το όπλο του Κατσίφα. Την ώρα που όλοι μιλούν για το γνωστό καλάσνικοφ, που ξέρουμε όλοι τη δύναμη κρούσης του, στο βίντεο διακρίνεται καθαρά ότι το όπλο φέρει διόπτρα! Τέτοιο παρελκόμενο δεν μπαίνει στο «κλασικό» ΑΚ47! Συνεπώς, ή ο Κωνσταντίνος έκανε μία ιδιοκατασκευή και την προσάρμοσε ή φέρει άλλο όπλο! Κάποιοι ισχυρίζονται ότι το όπλο μοιάζει περισσότερο με το SAIGA 410, που είναι μεν καλάσνικοφ, αφού κατασκευάζεται στο διάσημο ρωσικό εργοστάσιο, αλλά δεν είναι πολεμικό οπλοπολυβόλο! Είναι κυνηγετική λιόκανη καραμπίνα! Που φυσικά δεν έχει σοβαρή δύναμη πυρός. Αλλά μπορεί να προκαλέσει φόβο μόνο με τη θέα της. Πρόκειται για ένα όπλο ιδιαίτερα διάσημο στην ύπαιθρο, επειδή το αγοράζει κανείς νόμιμα ως κυνηγετικό αλλά θυμίζει πολεμικό. Μετά με το εμπάργκο στα ρωσικά προϊόντα της ΕΕ εξαντλήθηκαν τα αποθέματα και δεν υπάρχει ειδικά στο διαμέτρημα αυτό. 410 της ίντσας σε μονόβολο μάγνουμ μπορεί να φτάσει και τα 150 μέτρα. Σε κάθε περίπτωση εάν οι αλβανικές αρχές προχωρούσαν σε μία παρουσίαση όλων των στοιχείων της υπόθεσης, συνεπώς και του όπλου, τότε ο καθένας θα μπορούσε να σχηματίσει μία εικόνα για το τι πραγματικά συνέβη...

Η σκηνή της εκτέλεσης.

Στα πλάνα της εισόδου της RENEA στο χωριό διακρίνονται καθαρά οι δύο ελεύθεροι σκοπευτές της ομάδας. Φέρουν το τυφέκιο ελευθέρου σκοπευτού Dragunov σε διαμέτρημα 7,62x54mmR ρωσικής κατασκευής και προελεύσεως. Το Dragunov είναι φονικότατο και χρησιμοποιείται (από το 1963) από πολλούς στρατούς μεταξύ αυτών και ο τουρκικός. Είναι δραστικό ακόμη και από απόσταση 800- 1000 μέτρων!

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της Αλβανικής Εισαγγελέως αλλά και με τις δηλώσεις του ιατροδικαστή Μπουγιουκλάκη που είδε το πτώμα, υπάρχουν δύο διαμπερή τραύματα στην καρδιά. Αυτό σημαίνει ότι πυροβολήθηκε ταυτόχρονα από τους δύο ελεύθερους σκοπευτές. Και εδώ γεννάται το ερώτημα: αφού οι ελεύθεροι σκοπευτές είχαν το περιθώριο να στοχεύσουν και να συνεννοηθούν για τις βολές τους (αφού εάν έριχναν με διαφορά, ο Κατσίφας θα έπεφτε στην πρώτη βολή και η δεύτερη δεν θα τον έβρισκε), γιατί δεν τον χτύπησαν στα γόνατα;

Επίσης, η ευστοχία των βολών δείχνει ότι δεν έπεσαν σε ώρα ανταλλαγής πυροβολισμών. Κανείς δεν θα μπορούσε να τον πετύχει εάν και αυτός πυροβολούσε, λόγω της θέσης που παίρνει το σώμα όταν κάποιος κρατά όπλο! Τη στιγμή εκείνη είναι πιθανότερο ο Κατσίφας να σήκωσε τα χέρια ψηλά ή να τα άνοιξε και να απελευθέρωσε το στήθος του παρά να πυροβολούσε!

Επίσης, το σημείο στο οποίο έπεσε ο Κατσίφας δεν προσφέρεται για μάχη. Ένας άνθρωπος όπως αυτός, που εκπαιδεύθηκε στις Ειδικές Δυνάμεις του Ελληνικού Στρατού, θα διάλεγε για να δώσει μία μάχη έναν πιο βολικό γι’ αυτόν χώρο. Ένα ταμπούρι, έναν βράχο, ένα ρέμα, μία σπηλιά. Το σημείο εκεί είναι εντελώς φαλακρό και δεν προσφέρει την παραμικρή κάλυψη, κάτι που δημιουργεί πρόσθετα ερωτηματικά. Σε κάθε περίπτωση, εάν η Αλβανική Αστυνομία έδινε όλα τα στοιχεία στη δημοσιότητα, τότε πραγματικά θα μπορούσε να πείσει για την ορθότητα των ενεργειών της. Τώρα όχι...


Ρεπορτάζ: Χρήστος Νικολαϊδης
Από το φύλλο της THESSNEWS #131 (10/11/2018-11/11/2018)