Τετάρτη 6 Ιουνίου 2018

"Δημοκρατία του Κρούσεβο" προτείνουν οι Αλβανοί

Μπορεί να πέρασε σχετικά απαρατήρητη η πρόταση που κατέθεσε Αλβανός βουλευτής της ΠΓΔΜ για τρία ονόματα, ωστόσο....
, έχει το ενδιαφέρον της. Κι αν είναι αδύνατο να γίνουν αποδεκτές αυτές οι αναφορές τους, έχει σημασία να δούμε τι ακριβώς είναι αυτά τα ονόματα και γιατί οι Αλβανοί της γειτονικής χώρας τα ρίχνουν στο τραπέζι.
Συγκεκριμένα ο βουλευτής του DUI (σ.σ. του συγκυβερνώντος κόμματος με τον Ζάεφ), Αρτάν Γκρούμπι, σε συνέντευξή του στο Κανάλι 5, υποστήριξε ότι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπάρχουν κι άλλες «δημιουργικές προτάσεις». Ανέφερε μάλιστα τα ονόματα: Δημοκρατία του Κρούσεβο, Δημοκρατία της Σύγχρονης Μακεδονίας και Δημοκρατία της Ευρωπαϊκής Μακεδονίας.
Δημοκρατία του Κρούσεβο
To Κρούσεβο ή Κρούσοβο είναι μια όμορφη ορεινή πόλη η οποία μοιάζει με το Μέτσοβο. Σύμφωνα με το Βικιπαίδεια, ως τα μέσα του 18ου αιώνα δεν ήταν παρά ένα χωριό που αργότερα έγινε κωμόπολη γιατί ο πληθυσμός αυξήθηκε πολύ από τους καινούργιους κατοίκους του Κρουσόβου που εγκαταστάθηκαν σ΄ αυτό από τη νότια Μακεδονία για ν αποφύγουν τους διωγμούς των Κονιάρων Τούρκων κι από την Ήπειρο και την Αλβανία για ν’ αποφύγουν τους μουσουλμάνους Αλβανούς. Έτσι στις παραμονές της εξέγερσης του Ιλιντεν ο πληθυσμός του έφτανε τις 18.000
κι απ’ αυτές τη μεγάλη πλειοψηφία την αποτελούσαν βλαχόφωνοι ελληνικής συνείδησης (σήμερα οι Βλάχοι αποτελούν περίπου το 19%-20%). Υπήρχαν και αρκετοί Σλαβόφωνοι πατριαρχικοί, ενώ οι εξαρχικοί βουλγαρόφρονες ήταν πολύ λίγοι. Τούρκοι δεν κατοικούσαν στο Κρούσοβο εκτός από τους εκπροσώπους των αρχών και τις οικογένειες τους.

Οι Κρουσοβίτες μετανάστευαν στα βαλκανικά κράτη, την κεντρική Ευρώπη και, οι περισσότεροι, στην Αίγυπτο. Η πόλη αυτή ήταν έδρα του επισκόπου Πρεσπών και Αχριδών είχε λαμπρό καθεδρικό ναό, του Αγίου Νικολάου που κάηκε από τους Τούρκους τον Αύγουστο του 1903, κοινοτικό νοσοκομείο εξαρτώμενο από τον Ναό, ημιγυμνάσιο αγοριών, παρθεναγωγείο και αρκετά σχολεία κατώτερης παιδείας με εκατοντάδες μαθητών.

Το Κρούσοβο αποφάσισαν να καταλάβουν οι επαναστάτες του Ιλιντεν καθώς την επιτυχία του σκοπού τους εξασφάλιζε και το εξαιρετικά ολιγάριθμο της τοπικής τουρκικής φρουράς. Η εισβολή ενεργήθηκε τη νύχτα της Κυριακής 20ης Ιουλίου (π.ημ.) του 1903 με το σύνθημα «Ελευθερία ή θάνατος». Η πρώτη δουλειά των επαναστατών μετά την κατάληψη του Κρουσόβου ήταν να το απομονώσουν, καταστρέφοντας τις τηλεγραφικές γραμμές. Συνολικά στην περιοχή του Διοικητηρίου κάηκαν πάνω από 40 κτίρια. Στις 23 Ιουλίου κάλεσαν σε σύσκεψη τους προκρίτους των εθνικών κοινοτήτων της πόλης και σχημάτισαν μιαν ανωτάτη επιτροπή από οκτώ μέλη που θα έπαιζε τον ρόλο προσωρινής κυβέρνησης. Ο σχηματισμός πολιτοφυλακής και ο εφοδιασμός των κομιτατζήζων με τρόφιμα και ρούχα στάθηκαν τα πρώτα καθήκοντα της επιτροπής αυτής.

Η κατοχή του Κρουσόβου από τους επαναστάτες κράτησε ακριβώς δέκα μέρες. Τα σώματα των επαναστατών, που είχαν στρατοπεδεύσει γύρω από το Κρούσεβο μετά την κατάληψή του, ανέρχονταν συνολικά σε χίλιους περίπου άντρες. Για να εξασφαλιστεί καλύτερα η τροφοδοσία τους, αποφασίστηκε στις 25 Ιουλίου από την ηγεσία τους να επιβάλει η ανωτάτη επιτροπή φορολογία στους εύπορους κατοίκους του. Καθορίστηκε και το ποσόν, από 5-30 λίρες οθωμανικές για κάθε άτομο, ανάλογα με την περιουσιακή του κατάσταση και διατάχτηκε η είσπραξή του. Όμως τα μέλη της επιτροπής που ήταν Έλληνες αρνήθηκαν να εκτελέσουν τη διαταγή και για τούτο παύτηκαν.

Η τουρκική αντίδραση κατά της εξέγερσης άρχισε στη Δυτική Μακεδονία όπου η κατάσταση ήταν αρκετά σοβαρή και στράφηκε πρώτα εναντίον του Κρουσόβου, το οποίο, καθώς γειτόνευε με το Μοναστήρι, ήταν ανάγκη να το ξαναπάρουν οι Τούρκοι δίχως καθυστέρηση. Η επιχείρηση αυτή ανατέθηκε στον στρατηγό Μπαχτιάρ πασά, που τον χαρακτηρίζουν άνθρωπο βίαιο και τραχύ. Ο απολογισμός των καταστροφών των Ελλήνων στο Κρούσεβο ήταν 363 κτίρια, σπίτια, καταστήματα κλπ.. που κάηκαν, αφού προηγουμένως λεηλατήθηκαν, ενώ υπερδιπλάσιος στάθηκε ο αριθμός εκείνων που μονάχα λεηλατήθηκαν. Οι σκοτωμένοι πάλι, άντρες και γυναίκες πέρασαν τις τέσσερις δεκάδες.

Στις 23 Μαΐου 1906 εξελέγη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, μητροπολίτης Πρεσπών και Αχριδών με έδρα το Κρούσοβο ο Γερμανός Σακελλαρίδης που επέδειξε σημαντική συμβολή κατά τον Μακεδονικό Αγώνα. Διετέλεσε μητροπολίτης Πρεσπών και Αχριδών έως τον Ιούλιο του 1909, οπότε και μετατέθηκε στην Ελευθερούπολη και το 1917 δολοφονήθηκε από τους Βούλγαρους για την εθνική του δράση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η βλάχικη καταγωγή του Γιάννη Μπουτάρη, δημάρχου Θεσσαλονίκης, είναι από το Κρούσοβο και υπάρχει και το σπίτι του παππού του εκεί.

Αλλοι γνωστοί Κρουσοβίτες είναι ο Αλέξανδρος Σβώλος, νομικός και πολιτικός, πρόεδρος της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), ο Ιωακείμ Γ’ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ο Νικόλαος Κάρεφ, επαναστάτης, ο Αναστάσιος Νάλτσας, Μακεδονομάχος, ο Δημήτριος Πανταζής, δάσκαλος, λογογράφος και δημοσιογράφος κ.λπ.
Τα άλλα ονόματα
Είναι φανερό ότι πρόκειται για ένα όνομα που συνδέεται με το Ιλιντεν που έχει απορριφθεί από την ελληνική πλευρά.
Οσο για τα: Δημοκρατία της Σύγχρονης Μακεδονίας και Δημοκρατία της Ευρωπαϊκής Μακεδονίας δύσκολα θα μπορούσαν να γίνουν αποδεκτά αφού και αλυτρωτισμό κρύβουν (το πρώτο) ενώ το δεύτερο διαχωρίζει την ελληνική Μακεδονία ως να μην είναι ευρωπαϊκό έδαφος.